Bilgi Bankası

YETİŞTİRİCİLİK ÇEŞİTLERİ


YERLEŞİK SİSTEM YETİŞTİRİCİLİK
  • Yerleşik sistemde koyun/keçi yetiştiriciliğinde hayvanların geceleri barındıkları yer sabit olup yıl boyu aynı mekânı kullanırlar.
  • Yerleşik sistem kendi içerisinde yarı yerleşik ve tam yerleşik olarak ikiye ayrılabilir.
  • Tam yerleşik sistemde hayvanlar sürekli aynı barınağı kullanırlar.
  • Yarı yerleşik sistemde hayvanlar kışın belli bir yerde barındırılırlar.
  • Yaz mevsiminde ise başka bölgelere, genellikle yaylara çıkartılarak barındırılırlar.
  • Her iki durumda da daha önce konakladıkları barınaklarda barındırılırlar.
  • Bu tip yetiştiricilik bakımından işletmeler birkaç şekilde isimlendirilmektedir.

 AİLE İŞLETMELERİ
  • Yerleşik sistemdeki küçük aile işletmelerinin hayvan sayıları genellikle 5 ile 50 arasında değişmektedir.
  • Bu tip işletmelerde küçükbaş hayvanların yanı sıra başka türlerin yetiştiriciliği de yapılmaktadır.
  • Bu üretim sisteminde genellikle aile iş gücü hakimdir.
  • Dişi hayvanlar genellikle erkeklerle bir arada bulunur.
  • Yılın her döneminde sürü içerisinde kuzu/oğlak görmek mümkündür.
  • Sürü içerisinde akrabalık çok yüksektir.
  • Daha çok ailenin et-süt ihtiyacını karşılamak esas amaçtır.

 KAMU VE ÖZEL TARIM İŞLETMELERİ
  • Bu tip tarım işletmelerinde, işletme ekonomisi koyun/keçi yetiştiriciliğinden sağlanmaktadır.
  • Ülkemizde birçok tarım işletmecisi birden fazla faaliyeti birlikte yürütmektedir.
  • Dolayısı ile bu tip işletmeleri birbirinden ayırmak pek kolay değildir.
  • Örneğin, 500 baş hayvanı olan bir işletme sahibinin aynı zamanda bitkisel üretimi veya bağ bahçe işlerini ya da diğer ticari bir faaliyeti sürdürdüğü görülmektedir.
  • Ancak bu tip işletmelerde genel ağırlık koyun/keçi yetiştiriciliğindedir.
  • Hayvanlar yetiştiricinin özel otlatma alanlarında, köy ortak malı meralarda, yarı göçer diye tabir edilen sistemle yaylalarda barındırılır.
  • Aile işgücü hâkim olmakla birlikte çoban bulundurmak da yaygındır.
  • Hayvanların yayladaki konaklama yerleri ve kışın barınma alanları daha iyi durumdadır.
  • Bu tip işletmelerde erkek hayvanlar dişilerden ayrı olarak otlatılmaktadır

 KÖY SÜRÜLERİ HALİNDE YETİŞTİRİCİLİK
  • Bu tipteki yetiştiricilikte köydeki küçük sürülerin bir araya getirilmesi esastır.
  • Bütün sürü, ortak tutulan çoban tarafından sabah saatlerinde toplanır akşam ise sahiplerine teslim edilir.
  • Her sürü kendi barınağında geceler.
  • Farklı durumlarda tüm sürü beraber de geceleyebilir.
  • Her sürü sahibi kendi hayvanlarını ayırt edeceği birtakım işaretlemeler yapar

 GÖÇER YETİŞTİRİCİLİK
  • Sayıları gittikçe azalmakla birlikte Türkiye’nin Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu Bölgelerinde gerçekleştirilen bir üretim sistemidir.
  • Hayvanların barınıp beslenmeleri için gerekli olan bitki örtüsünün yeterli olduğu bir güzergâh takip edilir.
  • İlkbahardan başlayarak bu güzergâh boyu yükseklere, kışa doğru ise alçak yerlere doğru hareket edilir.
  • Sürü mevcudu 500-600 baştan başlayıp 1000- 3000 başa kadar çıkabilir.
  • Bir takım sosyal olaylar nedeni ile bu tip yetiştiricilik özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da yerini yerleşik tipteki yetiştiriciliğe veya yayla koyunculuğuna (yarı yerleşik sistem) bırakmış durumdadır.
  • Göçer koyunculukta hayvanlar için belirli bir yerleşim yeri söz konusu olmaz iken yayla koyunculuğunda kış ve yaz yatak yerleri sabittir.


İlaç Önerileri