Golden Delicious Elmasında Hasat Sonrası Kaliteyi Korumak İçin Öneriler

Olgunluk ve Kalite

Olgunluk Göstergeleri
Golden Delicious elmasının olgunlaştığını gösteren temel işaretler arasında kabuk renginin koyu yeşilden açık yeşile veya sarımsı yeşile dönmesi yer alır. Hasat için uygun sertlik 17 pound-force civarındadır. Nişasta bozulma derecesi, meyve etinin %20 ila %40’ının nişastadan arınmış olması şeklinde değerlendirilir. Bu olgunluk düzeyi, tam çiçeklenmeden 135 ila 150 gün sonra elde edilir.

Kalite Göstergeleri
Ticari kalite açısından önem taşıyan özellikler:

• Sertlik ve gevreklik
• Unlaşma olmaması
• Tat profili, çözünür katı madde (°Brix), titrasyon asiditesi ve aroma bileşenleri
• Fiziksel kusurların (yara, çürük, sap/çiçek ucu çatlaması, acı nokta, iç kararma, solma) olmaması

Hasat Sonrası İşlemler ve Depolama

Optimum Sıcaklık
Depolama için ideal sıcaklık 0°C ± 1°C`dir.
Donma noktası: -1.7°C

Solunum Hızı (Respiration Rate)
Sıcaklık arttıkça solunum hızı da artar:

• 0°C: 3–6 ml CO₂/kg·saat
• 5°C: 4–8 ml CO₂/kg·saat
• 10°C: 7–12 ml CO₂/kg·saat
• 20°C: 15–30 ml CO₂/kg·saat

Enerji üretimi:

• Btu/ton/gün = CO₂ (ml/kg·saat) × 440
• kcal/ton/gün = CO₂ (ml/kg·saat) × 122

Etilen Tepkisi ve Üretimi
Etilen meyve olgunlaşmasını hızlandırır. Depolarda etilen birikiminin önlenmesi kaliteyi artırabilir.
Etilen üretimi sıcaklığa bağlı olarak:

• 0°C: 1–10 µl/kg·saat
• 5°C: 2–25 µl/kg·saat
• 10°C: 5–60 µl/kg·saat
• 20°C: 20–150 µl/kg·saat

Bağıl Nem
Depolama sırasında ideal bağıl nem %90–95 aralığındadır.

Kontrollü Atmosfer (CA) Depolama
CA, uzun süreli depolama ve kalite koruması sağlar.

• Saklama süresi: 6 ay → 10 aya kadar uzatılabilir
• Et suyu sertliği, asidite ve kabuk rengi korunur
• Önerilen atmosfer koşulları:
• Oksijen: %1–3
• Karbon dioksit: %1.5–3

Bozukluklar

Fizyolojik ve Fiziksel Bozukluklar

Solma (Shriveling)
Golden Delicious, su kaybına karşı hassastır. %3–6 arası kütle kaybı olabilir. Hızlı soğutma, plastik örtü ve iyi soğutma sistemiyle kontrol sağlanabilir.

Çürükler
Yumuşak dokulu Golden Delicious elmalarında taşıma kaynaklı çürükler sık görülür. Nazik taşıma önerilir.

Acı Nokta (Bitter Pit)
Çekirdek ucu çevresinde çökük, kahverengi lekeler görülür. Düşük kalsiyumla ilişkilidir. Kontrol yöntemleri:

• Hasat öncesi kalsiyum spreyleri
• Depolama öncesi kalsiyum banyoları
• Hızlı kuruma koşulları
• CA uygulamaları

Yüzeysel Yanık (Scald)
Kabukta kahverengileşme şeklindedir. Golden Delicious’ta düşük düzeyde görülür. CA uygulaması semptomları geciktirir.
Diphenylamine kullanımı etiket talimatlarına uygun yapılmalıdır.

Kontrollü Atmosfer Zararları
Oksijen %1’in altına veya CO₂ %15’in üzerine çıkarsa:

• Fermantasyon
• Off-flavor (istenmeyen tatlar)
• Kabukta çökmeler, iç kahverengileşme, boşluk oluşumu

Patolojik Bozukluklar

Çürük Çekirdek (Core Rot)
Açık çiçek gözü nedeniyle Golden Delicious bu hastalığa duyarlıdır.
Etmenler: Alternaria, Fusarium, Aspergillus, Penicillium türleri
Önlemler:

• Hızlı ön soğutma
• Drenaj yönetimi

Mavi Küf (Blue Mold) ve Gri Küf (Gray Mold)
En yaygın hasat sonrası hastalıklardır.
Etmenler:

• Penicillium expansum (mavi küf)
• Botrytis cinerea (gri küf)
  Yaralardan giriş yaparlar.
  Kontrol:
• Hijyen
• Drenaj sırasında fungisit uygulaması