1. Fenolojik Tanım ve Süreç
50 (Çiçek Tomurcuklarının Şişmesi Başlangıcı):
Çiçek tomurcukları belirgin şekilde şişmeye başlar. Dışarıdan yeşil ve hafif pembemsi renk tonları görünür.
51–53 (İlk Pembe Tomurcuklar):
Çiçek tomurcuğunun dış yaprakları (brakte) açılmaya başlar ve içteki genç çiçek dokuları görünür.
55 (Balon Evresi Başlangıcı):
Çiçek tomurcukları balon gibi şişer. Çiçeklerin dışta kalan taç yaprakları belirgin bir şekilde renklidir.
57–59 (İleri Balon Evresi):
Çiçek açımı çok yaklaşmıştır. Taç yapraklar iyice belirginleşir, ancak henüz tam açılmamıştır.
2. Bitkide Gerçekleşen Fizyolojik Olaylar
Hızlı Hücre Genişlemesi:
Tomurcuk hücrelerinde büyük bir su alımı ve hücre hacminde artış yaşanır.
Enerji Mobilizasyonu:
Ağaç, kıştan kalan karbonhidrat rezervlerini yoğun şekilde çiçek yapılarının gelişimine yönlendirir.
Hormon Dengelemeleri:
Giberellinler: Taç yaprak gelişimini ve balon şişmesini teşvik eder.
Oksin: Çiçek açılmasını düzenler.
Etilen: Çiçeklenmeye geçişi ve açılmayı başlatır (doğal artış gözlemlenir).
3. Sulama İhtiyacı
Hassas Su Dengesi:
Su stresi yaşanırsa balon evresi duraksar ve çiçek açımı bozulur. Bu nedenle:
Toprak nemi optimum seviyede tutulmalıdır.
Hafif ve sık sulama önerilir (özellikle sıcak günlerde).
4. Besleme İhtiyacı
Yapraktan Besleme:
Bor (B): Polen tüpü gelişimi ve döllenme başarısı için çok kritiktir.
Kalsiyum (Ca): Hücre duvarı dayanıklılığı için çiçek ve meyve bağlama öncesinde desteklenmelidir.
Topraktan Besleme:
Aşırı azot VERİLMEMELİDİR. Çünkü aşırı azot → vegetatif büyüme artışı → çiçek gelişimini baskılar.
İdeal Uygulamalar:
%0.1–0.2`lik borik asit çözeltisiyle püskürtme.
Hafif kalsiyum nitrat takviyesi.
5. İlaçlama Gerekliliği
Fungusit Koruma:
Özellikle Elma Kara Lekesi (Venturia inaequalis) riski çok yüksektir.
Koruyucu ve sistemik etkili fungusitler (örneğin: difenokonazol, kaptan, mankozeb) kullanılmalıdır.
İnsektisit İzlemesi:
Çiçek öncesi dönemde elma iç kurdu (Cydia pomonella) gibi zararlılar için ilk tuzak kontrolleri yapılır.
Gözlem varsa erken müdahale yapılır.
6. Dönemin Riskleri
Geç Donlar:
Balon evresi çok hassastır.
−1.1 °C’de çiçek tomurcuklarının %10’u zarar görebilir.
−2.2 °C altında daha geniş hasarlar oluşur.
Kuraklık Stresi:
Balon evresinde su stresi → çiçek yapısında bozulma → döllenme başarısızlığı riski.
Hastalık Baskıları:
Nemli ve serin hava → kara leke ve külleme gibi hastalıkların hızlı başlamasına sebep olur.
7. Pratik Öneriler (Elma Bahçeleri İçin)
Uygulama
|
Öneri
|
Sulama
|
Toprak nemi izlenmeli, hafif sık sulama yapılmalı
|
Gübreleme
|
Bor ve kalsiyum takviyesi; aşırı azottan kaçınılmalı
|
İlaçlama
|
Kara leke ve küllemeye karşı koruyucu program
başlatılmalı
|
Risk Yönetimi
|
Geç don için bahçe ısıtması, sisleme veya su
uygulaması planlanmalı
|