Fenolojik Tanım
Elma ağaçlarında bu dönem, tam çiçeklenme evresiyle başlar ve döllenme sonrası genç meyve gelişiminin başladığı safhayı kapsar. Bu aşamada çiçeklerin büyük bölümü açılmıştır (BBCH 60–69), ve polinasyon-döllenme olayları aktif olarak gerçekleşmektedir.
Fenolojik ilerlemeyle birlikte, döllenmiş ovaryumlar genç meyvelere dönüşürken, döllenmemiş çiçekler fizyolojik olarak dökülür. Bitkinin enerji tüketimi ve besin elementi ihtiyacı bu dönemde oldukça yüksektir (Faust, 2011; Tromp et al., 2005).
Fizyolojik ve Besinsel İhtiyaçlar
Kalsiyum (Ca)
Kalsiyum, hücre duvarı ve zar stabilitesinde kritik rol oynar. Döllenme sonrası gelişmekte olan meyvelerin hücre bölünmesi döneminde yüksek miktarda kalsiyuma ihtiyacı vardır. Ca eksikliği ilerleyen dönemlerde bitter pit, yumuşama ve raf ömrü problemleriyle ilişkilidir (Shear, 1975).
Bor (B)
Bor, polen oluşumu, polen tüpü uzaması ve yumurtalık gelişimi açısından bu dönemde hayati bir mikroelementtir (Brown et al., 2002). Eksikliğinde polinasyon yetersiz olur, meyve tutumu düşer.
Aminoasit ve Biyoaktif Maddeler
Çiçeklenme döneminde abiyotik stresler (soğuk, kuraklık, rüzgâr) tozlanma ve döllenmeyi olumsuz etkiler. Bu nedenle bitkiye dışsal aminoasit, deniz yosunu (Ascophyllum nodosum) ve humik asit takviyesi verilerek fizyolojik dayanıklılık artırılabilir.
-
Uygulama: Aminoasit + bor kombinasyonları, %0.2–0.3 konsantrasyonla çiçeklenme döneminde uygulanmalıdır.
-
Yarar: Polinasyon başarısını artırır, çiçek dökümünü azaltır (Cimrin et al., 2011).
Fosfor (P)
Fosfor, enerji metabolizması ve tozlaşma-döllenme süreçlerinde rol alan ATP`nin temel bileşenidir. Bu dönemde, fosforun yetersizliği meyve tutumunun düşmesine ve kök büyümesinin yavaşlamasına neden olabilir.
Azot (N)
Azot uygulaması bu dönemde kontrollü olmalıdır. Aşırı azot, generatif gelişimi baskılayarak vejetatif sürgünleri teşvik eder; bu da döllenmeyi ve çiçek dayanımını azaltabilir.
-
Uygulama: Kontrollü salınımlı azotlu gübreler veya azotlu yaprak gübresi (üre %0.3–0.5) ile sınırlı destek yapılabilir.
-
Dikkat: Toplam sezonluk N uygulamasının %20–30’u bu döneme kadar verilmiş olmalıdır.
Uygulama Yöntemleri
Yöntem
|
Açıklama
|
Yaprak
Uygulaması
|
Bor,
çinko, kalsiyum ve aminoasit içerikleri ile birlikte çiçeklenmeden 1 hafta
önce ve tam çiçeklenmede uygulanmalıdır.
|
Damlama
ile Fertigasyon
|
Fosfor,
azot ve potasyum dengesi gözetilerek bu dönemde haftalık düşük dozlarla
uygulanabilir.
|
Toprak
Uygulaması
|
Bu dönem
için sınırlı önerilir. Bor ve fosfor gibi elementler, bu dönemden önce
uygulanmış olmalıdır.
|
İzleme ve Değerlendirme
-
Gözlem: Çiçeklerin sağlığı, açık çiçek yüzdesi, polinatör varlığı ve hava koşulları izlenmelidir.
-
Döllenme Başarısı: Döllenmiş ovaryumlar, 7–10 gün içinde şişmeye başlar. Şişmeyen çiçekler fizyolojik olarak dökülür.
-
Yaprak Analizi: Genellikle henüz yapılamaz. Önceki sezon sonuçları ve fenotipik gözlemlerle müdahale edilir.
Stratejik Özet
Bu dönemde hedef, yüksek döllenme başarısı, sağlıklı genç meyve gelişimi ve çiçek dökümünün azaltılmasıdır. Özellikle bor ve kalsiyum gibi elementlerin zamanında uygulanması, dönemsel fizyolojik bozuklukları önlemenin yanı sıra meyve tutumunu doğrudan etkiler.
Kritik Besinler: Kalsiyum, Bor, Fosfor, Aminoasit
Dönem: Nisan sonu – Mayıs ortası
Uygulama Şekli: Yapraktan + fertigasyon ağırlıklı