(Taphrina deformans) 

Tanımı ve biyolojisi

Taphrina deformans (Berk.) Tul. fungal hastalık etmeni olup, şeftali ağaçlarında yaprak kıvırcıklığı (klok) hastalığına neden olan en önemli şeftali hastalıklarından biridir. Hastalık etmeni şeftali ağaçlarının yaprak, çiçek ve meyvelerinde zarar oluşturmaktadır. Hastalık etmenine Şeftali yetiştiriciliğinin yapıldığı her yerde rastlamak mümkündür. Patojen tomurcuk gözleri ve kabuklarının korunmuş alanlarında blastospor olarak kış gibi olumsuz koşulları geçirir. Hastalık etmeninin başlangıç enfeksiyonları çok tahripkardır ve özellikle gözlerin şiştiği erken bahardan itibaren enfeksiyonlar ortaya çıkmaktadır. Meyve ağaçlarındaki bu dönem gözlerin ilk kabarmaya başladığı dönem ile ilk yaprakların tam olarak ortaya çıktığı süreye kadar geçen bir zamandır. Genç şeftali yapraklarındaki infeksiyonlar 10-21 °C sıcaklıklarda ortaya çıkmakta, 7 °C gibi düşük sıcaklıklarda ise çok az infeksiyonlar meydana gelebilir. Yağmur suları patojenin kış sporlarini gözlere taşımakta ve özellikle serin havalarda gelişmekte olan yapraklar spor infeksiyonlarina maruz kalırlar. Yaprakların genç döneminde olan enfeksiyonlar sonucu hastalık belirtileri çok daha belirgin olmaktadır, yapraklar tam büyüklüğüne ulaştığında ise infeksiyona maruz kalan yapraklar bir derece fazla dayanıklılık gösterebilir. Sıcaklıklar yükselmesiyle birlikte yaprak gelişimide hızlanmakta ve patojen de artık infeksiyonlarini başlatmıştır. Hava koşullarının uygun gitmesi ile birlikte yeni infeksiyonlar da meydana gelebilir. Hastalık etmeni bahçelerde ortaya çıkışından itibaren kontrol altına alınmazsa çok daha tahripkar olabilir. Hastalık etmeni badem ve kayısı ağaçlarında da zararlıdır, fakat kayısı nispeten bu hastalığa daha dayanıklıdır. Düşük orantılı nem, çok az yağış ve ilkbaharda havaların erken ısınması fungus için ideal olmayan koşullardır.

Hastalık Belirtisi

✓  Yaprak ve genç sürgünleri hastalandırır, bazen meyve ve çiçeklerde de bozulmalara neden olabilir.

✓  Hastalık genelde ilkbaharda görülür, ancak iklim koşullarına bağlı olarak yaz ortalarına kadar da sürebilir.

✓  Genç yapraklarda renk sarı veya beyazımtıraktır. Yaprakta büzülme ve kıvrılma şeklinde bükülmeler görülür.

✓  Erken dönemde genç yaprak buketlerinde, yapraklar iyice büzülürler, artık büyüyemezler ve ağaç üzerinde kurur.

✓  Geç dönemde yaprağın sadece bir bölümü hastalanır, kırmızımtırak rengindeki hastalıklı bölümler sert ve kırılgan olur. Hasta yapraklar normal yapraklardan daha kalındır.

✓  Genç sürgünler kalınlaşır, eğilir ve gelişmeleri çok yavaş olur. Dalın kalınlaşması hasta kısımlarda sarı veya koyu kırmızı renkte kabarıklar şeklinde olur.

✓  Hastalık gözlerin patlaması sırasında oluşursa dal normal gelişmez, boğumlar arası kısalır ve dalın ucunda ağaç üzerinde büzülmüş ve kurumuş yaprak buketleri bulunur. Meyvede bozulmalar, meyvenin bir kısmında sarı veya kırmızı renkte gelişigüzel şişkinlikler şeklindedir. Zamanla bu kısımlar irileşir ve yaralar daha koyu renge dönüşür. Tümörlü bir görünüm alan meyvelerin zamanla çatladığı ve çekirdek evine kadar yarıldığı görülür.

Mücadele Yöntemleri

Kimyasal olmayan mücadele

Kültürel mücadelesi bulunmamaktadır.

Kimyasal Önlemler

İlaçlama tomurcuklar kabarmaya başladığı dönemde yapılmalıdır. İlaçlar ağaçlarda tomurcukların üzerine gelecek şekilde uygulanmalıdır.

Kullanılacak etken maddeler