(Coletotrichum lagenarium)
Tanımı ve yaşayışı
Cucurbit familyasına ait bitkilerde antraknoz hastalığına nenen olur ve sıcak ve nemli sezonlarda en tahripkar hastalıklardan biridir. En fazla zararı özellikle hasas çeşitler yetiştirilirse hıyar, karpuz ve kavun` a vermektedir. Kabak bitkileri patojen tarafından etkilenmekte, fakat kabak enfeksiyonu nadir olarak ortaya çıkmaktadır. Fungus kışı önceki yıldan kalan bitki artıklarında geçirir. Hastalık etmeni cucurbit bitkilerinin tohumlarında da taşınabilir. Uygun koşullarda fungus bitkinin üst aksamlarını infekteleyen hava kökenli sporlarını serbest bırakır. Fungusun gelişmesi için uygun koşullar 24-30 °C arasındaki sıcaklık ve yüksek nem oranlarıdır. Daha yüksek sıcaklıklarda fungus sporları çimlenmemektedir. Ayrıca patojen sporlarını serbest bırakmak için serbest suya ihtiyaç duymakta ve sporlar yağmur ve yağmur suyunun sıçratması ile de yayılmaktadır.
Karpuzlarda hastalık yapan diğer etmen ise Colletotrichum orbiculare` dır.
Hastalık Belirtisi:
✓ Antraknoz yapraklarda esmer veya siyaha yuvarlağa yakın gayri muntazam lekeler halinde belirir.
✓ Lekeler birleşip büyürler, buruşup parçalanırlar tüm yaprak hatta bütün bitki kuruyarak ölebilir.
✓ Yaprak sapları üzerinde uzunumsu, esmer hafif çökük lekeler meydana gelir.
✓ Meyvelerde 1-2 mm çapında büyük daire bazen da gayri muntazam çökük lekeler oluşturur. Daha sonra kavuniçi renk alması ile tanınır.
✓ Bu mantar Haziran, Temmuz ayları yağışlı geçen yılarda salgın yaparak önemli seviyede ürün kaybına neden olur.
Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:
Bu hastalığın konukçuları kavun, karpuz, hıyar ve kabak bitkileridir.
Mücadele Yöntemleri:
Kimyasal olmayan mücadele
✓ Tohumluk hastalığın görülmediği tarla veya bölgelerden alınmalı
✓ En az 3 yıllık ekim nöbeti uygulanmalı
✓ Tarladaki hastalıklı bitki artıkları imha edilmeli
✓ Hastalığın her yıl görüldüğü yerlerde dayanıklı tohum kullanılmalıdır.
Kimyasal Mücadele
Tohum İlaçlaması Tohum ekiminden önce tohumlar 1 saat süre ile ıslatılıp, 1 saat kurutulduktan sonra tohum ilaçlarından biri ile ilaçlanmalıdır. b- Yeşil aksam ilaçlaması Günlük ortalama sıcaklığın 16°C olması ve orantılı nemin en az % 80`e ulaşması ile mücadeleye başlanması gerekirse de; uygulamada en pratik yol, çevrede kavun-karpuz bitkilerinin yaprak ve saplarında ilk antraknoz lekelerinin tespiti ile ilaçlamaya başlanmalı ve 10 gün aralıklarla hastalığın şiddeti ve iklim koşullarına göre 3-6 uygulama yapılmalıdır.
Kullanılacak etken maddeler