(Erysiphe cichoracearum)
Kabakgillerde görülen külleme hastalık etmenleri:
- Erysiphe cichoracearum DC
- Sphaerotheca fuligiea (Schlect. ex Fr.) Poll. iki farklı etmen külleme hastalığından sorumlu olup, bunlardan Sphaerotheca fuligiea daha fazla yaygın ve diğer patojene göre daha saldırgandır. Erysiphe cichoracearum etmeni serin bahar ve erken yaz aylarında ortaya çıktığından dolayı, daha düşük sıcaklık isteğine sahiptir. Diğer etmen daha sıcak mevsimlerde ortaya çıkmaktadır. Her iki hastalık etmeninin konidisporlarını ve kleistothecium (dayanıklı üreme organı, aşağıdaki şekilde siyah noktalar) ayırt etmek oldukça zordur. Bundan dolayı her iki fungus birbiriyle karıştırılır. Külleme hastalık etmenleri dünyanın bir çok yerinde tarla ve sera koşullarında görmek mümkündür. Hastalık kabakgil bitkilerde ana problemlerden bir tanesidir. Meyvelerin küçülmesine, azalmasına ve bitkilerde daha kısa hasat periyodu oluşturduğundan verim önemli ölçüde azalmaktadır. Etkilenen bitkilerin yaprakları tam büyüklüğe ulaşamaz ve bundan dolayıda meyveler güneşten yanabilir ya da erken olgunlaşabilir. Külleme hastalığının infeksiyonu ve hastalık belirtileri çoğunlukla 3-7 gün içerisinde görülür ve çok sayıda konidisporları kısa bir süre içerisinde oluşmaktadır. Hastalık etmeni için uygun koşullar sık bitki ve düşük ışık yoğunluğudur. Yüksek nisbi nem ise infeksiyon ve sporların canlılığı için uygun, fakat infeksiyon %50` den düşük nisbi nem ortamlarında da olmaktadır. Kuru ortamlar ise hastalık etmeninin kolinizasyonu, sporlanması ve yayılması için elverişlidir. Bitki yüzeyindeki yağmur ve serbest su istenilmez, bunun yanında hastalık gelişimi çiğ oluşumunun varlığında da, yokluğunda da gelişmektedir. İnfeksiyon 20-30 °C sıcaklıklarda olabilir, gelişme için ortalama sıcaklık 25-30 °C arasındadır. Hastalık etmeninin farklı ırklarından da ( 3 ırk) bahsedilmektedir.
Hastalık Belirtisi:
✓ Hastalık bitkilerin önce yaşlı yapraklarında görülür, daha sonra genç yapraklara da geçer.
✓ Öncelikle yaprağın üst yüzeyinde parça parça, nispeten yuvarlak lekeler belirir, sonradan bu lekeler birleşerek yaprağın her iki yüzeyini, yaprak sapını ve gövdeyi kaplar.
✓ Lekeler ilk zamanlarda beyaz renkte toz tabakası gibi görünür, zaman ilerledikçe esmerleşir.
✓ Yapraklar kuruyup dökülür ve bitkide gelişme durur. Bunun sonucu olarak da ürün kaybı meydana gelir.
✓ Hastalık için en uygun sıcaklık 27 0C’dir.
Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:
Hastalık kabakgillerde (hıyar, kavun, kabak, karpuz) görülür.
Mücadelesi:
Kültürel Mücadele:
✓ Bitkilerin iyi koşullarda yetiştirilmesi ve devamlı kontrolü.
✓ Dayanıklı kültivarların yetiştirilmesi.
✓ Hasattan sonra hastalıklı bitki artıkları toplanarak yakılmalıdır.
Kimyasal Mücadele:
“Bütün bölgede ilk hastalık belirtileri görüldüğünde ilaçlamaya başlanır. “İlaçlama havanın serin ve sakin olduğu zamanlarda bitkinin her tarafının ilaçla kaplanması şeklinde olmalıdır. “Genellikle 10 günlük aralıklarla hastalığın seyrine göre 2-5 ilaçlama yapılabilir, sistemik ilaçlar 15 gün ara ile uygulanmalıdır. “Yağıştan sonra ve fazla çiğ bulunduğunda toz kükürt uygulaması yapılmamalıdır, çünkü çıkabilecek güneş nedeni ile yanıklar meydana gelebilir. “Genellikle günlük sıcaklık ortalaması 270 C’nin üstünde ve orantılı nemin de % 50’nin altına düştüğü zamanlarda ilaçlamaya ara verilmeli, şartlar değiştiğinde ise ilaçlamaya devam edilmelidir.
Kullanılabilecek etken maddeler