(Sclerotium rolfsii)
Hastalık etmeninin genel özellikleri:
Sclerotium rolfsii Sacc. (teleomorph: Athelia rolfsii (Curzi) Tu & Kimbrough = Pellicularia rolfsii (Sacc.) West.) fungal bir hastalık etmeni olup, 200 den fazla türü etkilediği tahmin edilmektedir. Konukçulari arasında, süs bitkileri, buğdaygiller, meyve ağaçları, sebzeler ve yabacı otlar bulunmaktadır. Bunlardan bazıları; fasulye,lahana, havuç, karnibahar, hıyar, patlıcan, sarımsak, marul, kavun, maydanoz, bezelye, soğan, bamya, biber, domates, patates, turp, kabak, soyafasulyesi sayılabilir. Fungus sulama suyu, bulaşık toprak, işleme aletleri ve sasirtilacak fideler ile taşınabilir, özelikle fungusun sclerotlari bu taşımada büyük rol üstlenmektedir. Fungus kış gibi olumsuz kosullarida bu sklerotlar ya da yeni sezona kadar kalan canlı bitki artiklarinda geçirir. Yeni sezonda bulaşma sklerotlardan oluşan sporlardan meydana gelir ve hastalık oluşur. Bu sporlar uzun mesafelere hava akımları ile taşınabilir. Nem ve yüksek sıcaklıklar fungusun gelişmesi için ideal kosullardir. düşük sıcaklıklarda enfeksiyon gerçekleşmeyebilir.
Fungusun diğer bir sinonim ismi ise Corticium rolfsii (Sacc.) Curzi.` dir.
Hastalık Etmeninin Belirtileri (Simptomları):
Fungus bitkilerde farklı belirtilere neden olabilir, fidelerde çökerten, patates yumrularının çürümesi, gövde kanseri, yumru yanikligi, kök çürümesi, ve meyve çürümesi şeklinde ortaya çıkabilir. Nispeten kuru topraklarda, patates yumrularindaki lekeler Rhizoctonia solani tarafından oluşan belirtilere benzemektedir. Patates, kabak gibi bitkilerde depo çürüklügüne neden olabilir. Gövdelerde ilk belirtiler toprak yüzeyinin hemen altında köyü kahverengi bir leke şeklindedir. Ilk göze çarpan etki ise alt yapraklarda başlayan çoğunlukla sararma ve solgunluktur. Maydanoz ve pırasa gibi bitkilerde gövde yan yatabilir, fasulye gibi bitkilerde dik kalabilir. Solgunluk ilerlemeye devam ederken, lekelerin üzerinde fungusun beyaz ipliksi miselleri gelişir. Fungus fide halindeki bitkilerin tüm dokularına saldırarak bitkileri öldürebilir. Daha yaşlı dokularda ise fungus odunsu dokulara saldirmamakta, fakat kabuk kısmı zamanla kusatilmakta ve daha sonra bitki zamanla ölmektedir. Bu arada, fungus bitkide yukarı doğru bir gelişme gösterir ve yukarı doğru ilerlemesi ise daha çok hava ve nem koşulların bağlıdır. Aynı zamanda fungus köklere dogruda hızla gelişir ve dokuları öldürür. Hastalık belirtilerinin üzerinde ve toprakta ise yuvarlak, küçük ve kahverengi sklerotlari oluşur.Havuç gibi bitkilerde ise hastalık görüldüğünde, özellikle hastalanmış bitkiler topraktan çıkarılmak istendiğinde, bitkinin odunsu tabakası çekilirken, yüzey kabuk tabakası toprakta kalır.
Kimyasal mücadele
Toprak iaçlamasi tavsiye edilir, ilaçlamalar pahalı olmakla birlikte yüksek konsantrasyonları bitkiye zarar verebilir. Napthalene, PCNB, formaldehyde, chloropicrin ve cyanmide. Kültürel önlemlere ağırlık verilebilir.
Bu fungisitler büyük alanlarda kullanılmadan önce, küçük alanlarda kullanılarak etkinlikleri test edilebilir. Bu tür testlemeler bitkilerin fide de dahil olmak üzere her devresinde testlenebilir.
