(Xanthomonas campestris pv.)
Hastalık etmeninin genel özellikleri:
Xanthomonas campestris pv. vesicatoria (L.R. Jones). Dye bakteriyel etmen olup, domates, biber ve yabancı otlarda ortaya çıkmaktadır. Hastalıktan dolayı kayıplar hem tohum yataklarında hem de üretim alanlarında görülebilir. Eğer bitkiler tohum yataklarında bulaştı ise, hastalık belirtileri bitkiler tarla ya da sera gibi yetiştirme yerlerine şaşırtıldıktan sonraki 6 hafta içerisinde görülmeye başlar ve hemen hemen tüm bitkilerde ortaya çıkabilir. Erken dönemlerde etkilenen bitkilerde genellikle bodurluk belirtisi görülürken, geç ya da şaşırdıktan sonra enfektelenen bitkilerde erken yaprak dökümleri görülmektedir. Bu yaprak dökümünden sonra meyveler de de belirtiler görülür ve aşırı yaprak dökümü nedeniyle de bitkiler güneş yanığı gibi sekonder zararlanmalara maruz kalabilir. Bakteriyel etmen hastalıklı bitkilerin sayesinde aylarca tohum yataklarında ve tohum üzerinde canlılığını muhafaza edebilir. Bakteriyel etmen, tarlada bırakılmış bitkilerin kök ve gövdelerinde, yabancı otlar üzerinde canlılığını korur ve diğer sezona bakteriler taşınmaktadır. Toprakta ise uzun süre canlılığını muhafaza edemeyebilir. İlk bulaşma tohum, bulaşık şaşırtılmış fide, yabancı otlar ve bulaşık bitki ve toprak ile olabilir. Bakterinin giriş yerleri işleme esnasında açılmış yaralar ve doğal açıklarıdır. Yüksek nisbi nem ve sıcaklıklar bitki enfeksiyonu için uygun koşullardır. Yüksek nitrojen seviyesi azalan hastalık şiddeti ile ilişkilidir. Teknik olarak pataojen 3 ırka ayrılmaktadır: bunlardan biri domates ırkı olup, tüm biber çeşitleri (sınırlanmış nekrotik lekeler oluşturur) aşırı şekilde duyarlıdır, ikincisi bir biber ırkı olup biber yine biber çeşitleri duyarlı ve üçüncü ırk biberin 2. ırkı olup, biberlerde tek gen tarafından kontrol edilen hipersensitif bir reaksiyona neden olmaktadır. Bunlardan domates ve biberin 1 ırkı tüm dünyada görülmekte, ama biberin 2. ırkı daha sınırlı bölgelerde ortaya çıkmaktadır.
Hastalık Etmeninin Belirtileri (Simptomları):
Nekrotik lekeler yaprak, gövde ve meyveler üzerinde görülebilir. Yaprak belirtileri ilk önce küçük suyla ıslanmış alanlar olarak yaprakların alt tarafında görülmeye başlar. Bu lekeler 1 kaç mm` ye kadar genişler, köyü kahverengiye döner ve ve hafifçe kabarmaktadır. Yaprak üst yüzeyinde, lekelerin etrafı kahverengi bir hale le kuşatılır. Böyle küçük belirtiler çökerek ölmekte ve nekrotik alanlar yaprak üzerinde oluşur ve bu lekelerin büyük bir kısmı yaprak neminin toplandığı yaprak kenarları ve uçlarında oluşmaktadır. Sonunda yapraklar sararır ve düşer, böyle bitkilerde güneş yanıklığından etkilen meyvelerin sayısında artış görülür. Meyve üzerinde ise pazara değerini azalmış, kabarık ve uyuz halini almış lekeler şeklinde kendini gösterir.
Kimyasal mücadele
Tohum yataklarında Bakır ile karıştırılmış Streptomycin antibiyotiği (200 PPM) 5 gün aralıklara ile kullanılabilir. Fakat pratikte pahalıya gelebilir onun için pek tavsiye edilmiyor. Bakırlı preparatlar bitkilerde koruyucu olarak ve yayılmasını engellemek için kullanılabilir. Ayrıca bakırlı preparatlar maneb ya da macozeb ile birlikte kullanılarak ilaçların etkinliği artırılabilir ve diğer fungal etmenlere karşıda koruyucu bir etki yapabilir. Genellikle bakteriyel etmenler ile mücadele zor, onun için kültürel önlemlere ve temiz çalışmaya oldukça fazla dikkat edilmelidir.
Zirai Mücadele Teknik Talimatlarına göre tavsiye edilen kimyasal ilaçlar(100 Litre su için):
