(Xanthomonas Compestris P.V Glandis)

Tanımı ve Yaşayışı

Xanthomonas arboricola pv. juglandis gram negatif bir bakteri olup bakterinin gelişebildiği sıcaklıklar optimum 28-32°C, maksimum 37°C, minimum 5-7°C’dir. Bakteri, yaprak yüzeyindeki stoma gibi doğal açıklıklardan ya da bitki yüzeyinde oluşan yaralardan girerek enfeksiyonu gerçekleştirir. Etmen, kışı enfekteli uyur (dormant) gözlerde, sonbaharda yaprak dökümü sırasında enfekte olan yaprak izlerinde ve odun dokusunda oluşan kanserlerde geçirir. İlk enfeksiyonlar ilkbaharda bakterinin enfekteli dokularda çoğalarak yeni oluşan erkek ve dişi çiçeklere geçmesiyle oluşur. İkincil enfeksiyonlar ise etmenin yağmur damlaları ile yapraklara, sürgünlere ve meyvelere yayılmasıyla gerçekleşir. Genç sürgünler aktif olarak yeşil renkli ve sulu yapıda oldukları dönem boyunca etmen tarafından enfekte edilebilir. Etmen bitki dokusuna girdikten sonraki 10-15 gün içerisinde hastalığın tipik belirtileri oluşur.

Belirtileri

✓  Hastalığın ilk belirtileri erkek ve dişi çiçeklerde görülür. Enfektelenen çiçekler bütünüyle kararır ve kurur. Bu çiçeklerin bakteri ile enfekteli polenleri, hastalık etmenini yayabilir.

✓  Etmen yapraklarda küçük bir nokta boyutundan damarlarla sınırlı 2-3 mm’lik köşeli lekelere kadar değişik boyutlarda görülebilir.

✓  Sayısız lekeler ve çizgi şeklindeki oluşumlar yaprak yüzeyini tamamen kaplayarak yaprakta şekil bozukluklarına ve deformasyonlara neden olmaktadır.

✓  Genç sürgünler hastalıktan daha çok etkilenmektedir. Bazen sürgün uçlarının öldüğü görülür. Sürgünü saran bu lezyonlar yüzeysel olabildikleri gibi, öze kadar ulaşarak kanser belirtisi de oluşturabilirler.

✓  Nemli havalarda kanserlerden çıplak gözle görülmeyen, ancak inokulum kaynağı oluşturan bakteriyel akıntı (ooze) çıkmaktadır.

✓  Özellikle erken ilkbahar donlarından sonra yeşil sürgün ve tomurcuklarda yanıklık belirtisi çok karakteristiktir.

✓  Ceviz bitkisi henüz fidan döneminde hastalığa yakalanırsa bütünüyle kuruyup ölebilir. Yaşlı ağaçlarda ise hastalık, genç sürgünlerde kurumalara neden olur.

✓  Meyveler ise ilk oluşmaya başladıkları dönemde oldukça duyarlıdır. Meyve yüzeyinde küçük, başlangıçta yağ yeşili, daha sonra siyahlaşan, hafif çökük lekeler görülür. Zamanla bu lekeler yaygınlaşarak çürüklere neden olurlar. Meyvedeki lekeler çoğu kez kabukla sınırlı kalmaz, cevizin iç kısımlarına da yayılabilir

Konukçuları: Ceviz bakteriyel yanıklığı hastalığı’nın konukçusu ceviz’dir

Mücadelesi

Kimyasal olmayan mücadele:

✓  Sertifikalı fidan kullanılmalıdır.

✓  Hastalıkla bulaşık alanlardan fidan, çelik, aşı gözü, aşı kalemi, anaç gibi üretim materyali alınmamalıdır.

✓  Hastalıklı sürgün ve dallar kesilerek imha edilmelidir. Büyük dallar kesildiğinde budama yerlerine %10’luk sodyum hipoklorit (çamaşır suyu) sürülmeli ve aşı macunu ile kapatılmalıdır.

✓  Erken dönemde dökülen hastalıklı meyveler toplanarak imha edilmelidir.

✓  Yaprak ve toprak analizleri sonuçlarına göre gübreleme yapılmalı, fazla azotlu gübrelemeden kaçınılmalıdır.

✓  Budama işlemleri hava sirkülâsyonunu sağlayacak şekilde yapılmalıdır. Budama alet ve ekipmanları bir ağaçtan diğer ağaca geçerken her seferinde %10’luk sodyum hipoklorit’e (çamaşır suyu) daldırılarak dezenfekte edilmelidir.

Kimyasal Mücadele

Ruhsatlı etken madde bulunmamaktadır.