(Blumeriella jaapii (Rehm.) Arx)
Tanımı ve Biyolojisi
Bu fungusun eşeysiz formu, Cylindrosporium padi Karst olarak isimlendirilmiştir. Fungus, kışı yere dökülen hastalıkla bulaşık yapraklar üzerinde, apotesyum halinde geçirir. Apotesyumlar, mart ayından itibaren olgunlaşmaya başlar. Bu dönemde yıldız şeklinde yırtılırlar ve içlerinden askosporlar çıkar. Bunların dışarı çıkması için uygun sıcaklık yanında, yaprakların ıslak olması da gerekir. Askospor uçuşları, 16°C sıcaklıkta en yüksek seviyeye ulaşır. Askosporlar ilk olarak yapraklara ve çiçek tablasına ulaşarak, primer enfeksiyonları meydana getirir ve çiçeklerin erken dökülmesine neden olur. Askosporlar yaprağın alt yüzeyindeki stomalardan girer ve yaprak dokusunda miselyum olarak gelişir. Enfeksiyondan 1-2 hafta sonra, genellikle yaprağın alt yüzünde beyazımsı sarı renkli aservuluslar meydana gelir. İçlerinde de beyazımsı-sarı renkli konidiosporlar bulunur. Konidiosporlar en iyi 16°C sıcaklıkta gelişir. Konidiosporlar yağmur, rüzgar ve böceklerle sağlıklı yapraklara taşınır. Nemli periyotlarda, bol miktarda oluşan konidiosporlar sekonder enfeksiyonlara sebep olur. Konidiosporlar da askosporlar gibi yaprak enfeksiyonlarına neden olur. Yaprak lekesi hastalığı, kirazlardan çok, vişne ağaçlarında zarar yapar. Bu hastalık, bazen yaprak delen hastalığı zannedilerek gözden kaçırılabilmektedir
Belirtileri
✓ Hastalık belirtileri yaygın olarak yaprakta görülmektedir. Ancak meyve ve meyve sapında da görülebilir.
✓ Yaprağın üst yüzeyinde önceleri bordo renkte olan lekeler, sonraları kırmızımsı kahverengine dönüşür. Konidiospor kümelerinin etrafa yayılması nedeniyle, sanki bu lekelerin alt yüzünde, kirli beyaz renkte bir kabuklu bit varmış gibi görünür.
✓ Çapları 1-3 mm kadar olan bu lekeler, düzensiz veya yuvarlaktır. Bunlar dağınık veya yaprağın sadece bir kısmında meydana gelebilir. Lekeler birbiriyle birleşerek, daha büyük lekeler oluşturabilir ve o kısımdaki dokuyu öldürebilir. Hastalıklı kısımlar genellikle kıvrılır ve kahverengileşir.
✓ Hastalık çok ciddi yaprak dökülmesine neden olur ve bu durum hastalığın karakteristik belirtisidir. Yaprak dökülmesi, haziran ortasında başlar, bazen ağaçlarda sadece meyveler kalır. Bu meyveler de iyi gelişemez ve olgunlaşamaz. Bu meyvelerin kaliteleri düşük olur.
✓ Ayrıca bu hastalığa yakalanan ağaçlarda odun dokusu oluşumu da iyi değildir. Hasta ağaçlar kış soğuklarından zarar görür, sürgün gelişimi ve çiçek oluşumu azalır, birçok meyve gözü ölür ve dolayısıyla meyve tutumu azalır. Bu durumun 2-3 yıl devam etmesi durumunda ağaç tamamen kuruyabilir.
✓ Meyve üzerinde, yuvarlak ve 0,5-2,0 mm çapında lekeler meydana getirir. Bu lekeler, meyve yüzeyinde veya meyve etine gömülüdür. Yeşil meyvelerdeki lekeler bordo, olgun meyvelerdekiler ise kahverengi-siyah renklidir. Lekeler birbiriyle birleştiğinde meyvelerin şekilleri bozulur. Meyve sapında da lekeler oluşabilir, bazen lekeler küçük olduğu için görmek zor olabilir. Bu lekeler yaprak dökülmesiyle beraber zamansız meyve olgunlaşmasına ve kalitenin düşmesine neden olur.
Konukçuları: Kiraz, vişne ve mahlep ağaçları, bu hastalığın konukçularıdır.
Mücadele Yöntemleri:
Kimyasal olmayan mücadele
✓ Hastalığın çıkışına uygun olan, nem tutan yerlerde bahçe kurulmamalıdır.
✓ Kireç, potasyum, fosfor ve humus yönünden fakir olan bahçelerde fazla görüldüğü için, buralarda uygun gübreleme yapılmalıdır.
✓ Fungusun kışı geçirdiği yere dökülen hastalıklı yapraklar, ilkbaharda ilk enfeksiyon kaynaklarını oluşturmaktadır. Bu nedenle tomurcuklar patlamadan önce, hastalıklı yapraklar sürülerek toprağa karıştırılmalı veya toplanarak yakılmalıdır. Böyle bir uygulama hem inokulum yoğunluğunun azalmasına neden olacak, hem de ilaçlamanın başarısını arttıracaktır.
✓ Fidanlıklar sık tesis edilmemeli ve yağmurlama sulama yapılmamalıdır.
Kimyasal Mücadele
Petal yaprakların % 80-90’nı döküldüğü zaman
1. ilaçlama yapılmalı.
2. İlaçlama ve diğer ilaçlamalar ise; ilaçların etki süreleri dikkate alınarak, haziran sonuna kadar uygulanmalıdır. İlaçlamalar hasat dönemine kadar süreceği için, son ilaçlama ile hasat arası süreye uyulmalıdır. Hasattan sonra, yapraklarda fazla leke mevcut ise bir ilaçlama daha yapılmalıdır.
Ruhsatlı etken madde bulunamadı.