(Citrus tristeza closterovirus)

Tanımı ve biyolojisi

Tristeza, floeme özelleşmiş bir virüstür. Hastalığın “stem pitting”, “seedling yellows” ve “quick decline” olarak isimlendirilen formları bulunmaktadır. Ülkemizde Göçüren hastalığı olarak bilinmektedir. Yaprak bitleri; Toxoptera citricidus, T. aurantii, A.gossypii, A. spiraecola, My. persicae, A. craccivora, A. citricola ve Dactynatus jaceae hastalığın önemli vektörleridir. Hastalığın epidemi yaparak milyonlarca ağacı öldürdüğü ülkelerde ana vektörü T. citricidus olmasına karşın, Amerika ve Akdeniz ülkelerinde asıl vektörü A. gossypii’dir. Ülkemiz Akdeniz bölgesi turunçgil alanlarında virüsün vektörlerinden A. gossypii, A. citricola, M. persicae ve T. aurantii’nin varlığı saptanmıştır. Virüs, mekanik olarak, vektörü olan yaprakbitleri ve aşı ile taşınır. Virüs tohumla taşınmaz.

Hastalık Belirtisi:

✓  Turunç anacı bu etmene karşı çok hassastır.

✓  İlkbaharda ani solmayla birlikte yaprak dökümü bariz belirtisidir.

✓  Bulaşık bitkilerde aşırı bodurluk, çalılaşma ve çinko noksanlığına benzer klorozlar oluşur.

✓  Geriye doğru ölüm en şiddetli ve bariz belirtisidir.

✓  Bulaşık bitkinin aşı yerinde şişkinlikler ve kabuk altında gövdede balık dişi gibi çıkıntılar görülür.

✓  Bitkilerin iletim demetlerinde kahverengi lekeler oluşur ve iletim demetleri ölür.

✓  Bulaşık ağaçlar çok fazla meyve tutar, meyveler küçük kalır ve mumyalaşıncaya kadar dalda kalır.

Hastalığın Görüldüğü Bitkiler: Turunçgil çeşitlerinin çoğunda

Mücadele Yöntemleri:

Kimyasal olmayan mücadele

✓  Virüsten ari sertifikalı üretim materyali kullanılmalıdır.

✓  Budama aletleri ağaçtan ağaca geçerken %2’ lik sodyum hipoklorid ile dezenfekte edilmelidir.

✓  Bulaşık ağaçlar derhal sökülerek imha edilmelidir.

✓  Vektör yaprak bitleri ile mücadele edilmelidir.

İlaçlı mücadelesi yoktur.