1. TANIMI VE YAŞAYIŞI
Kelebeğin esas rengi beyaz, dorsali ve ventrali kül rengindedir. Bazı erkek ve dişi bireylerde üst kanatlarda siyah nokta şeklinde lekeler mevcuttur. Abdomenin üzerinde siyah noktacıklardan oluşan zikzak şeklinde bir sıra şerit, abdomenin sonuna kadar uzanır. Ergin vücut uzunluğu ortalama olarak erkeklerde 11, dişilerde 15 mm’dir. Kanat açıklığı ise 25-30 mm’dir. Yumurta 0.5-0.6 mm çapında ve krem rengindedir. Paket halinde bıraktığı yumurtaları bir sıvı ile birbirine ve yaprağa yapıştırır, üzerlerini abdomenin sonundaki yeşilimsi beyaz kıllarla örter. Yumurta kümeleri yeşilimsi beyaz görünümleriyle kolayca fark edilmektedir. Larvaların vücut rengi soluk sarımsı yeşilden siyaha kadar değişir. Farklı renkteki larvalar aynı yerde görülebilir. Larvaların vücudu, değişik boyutta, siyah ve her halkası dörder adet portakal renkli benek ve bu beneklerden çıkan kıllar ile bezenmiştir. Başları siyah, toraks bacakları koyu boz renkte, abdomen bacakları ise donuk sarıdır. Olgun larvalar 2.5-3.5 cm’dir. Pupa mumya pupa tipinde ve koyu kahverengindedir. Kışı pupa halinde geçirir. Kışlayan pupalardan çıkan kelebek uçuşu, mayısın ilk haftası ile üçüncü haftasında, ikinci döle ait kelebek çıkışları ise temmuzun üçüncü haftasına rastlar. Her iki dölün kelebek uçuş süresi 24-33 gün sürmesine karşın, ergin ömrü 4-15 gündür. Dişiler yumurtalarını genel olarak yaprakların alt, bazen de üst yüzlerine bırakabilirler. Yumurta 1-3 günde açılır. Larvalar yumurta-dan çıkarken, yumurta kabuklarını kısmen yiyerek yuvalarını örmeye başlarlar. Zararlı, ağaçların toprak ile birleştiği yerlerde, ağaç kabuğunda ve çok yaşlı ağaçların kovuklarında, binaların çatı saçakları arasında bir koza içinde pupa olur. Amerikan beyaz kelebeği yılda 2-3 döl verir.
2. ZARAR ŞEKLİ, EKONOMİK ÖNEMİ VE YAYILIŞI
Yumurta kümelerinden çıkan larvalar, yaprağın alt yüzünde ipeksi ağlar örer, sonra ağı arttırmak suretiyle daldaki diğer yapraklar-la ilk yaprağı bağlarlar. Genç larvalar yaprağın parankimasını üst epidermise kadar yerler. Daha sonra yaprağın üst yüzeyine geçerek, üst epidermisi tahrip ederle. Olgunlaşmaya başlayan larvalar ağ kümelerinden çıkarak bireysel yaşamaya başlar ve yaprakları sadece ana damarları kalacak şekilde yerler. Ayrıca körpe ve olgunlaşmaya başlayan meyveleri de yiyerek ürünün azalmasına veya tamamen yok olmasına neden olurlar. Ülkemizde Marmara ve Karadeniz Bölgeleri ile Kuzey Ege’de saptanmıştır.
3. KONUKÇULARI
Zararlının 200’den fazla konukçusu bulunmaktadır. En önemli konukçuları dut, akçaağaç, elma, armut, vişne, kiraz, erik, fındık ve ikinci derecede önemli konukçuları ise ceviz, asma, şerbetçi otu’dur.
4. DOĞAL DÜŞMANLARI VE ETKİNLİKLERİ
Aralarında kuşların da olduğu oldukça fazla sayıda parazitoit ve predatörleri bulunmaktadır. Predatörleri: Arma custos (Fabr.) (Hem.: Pentatomidae) Chrysoperla carnea (Steph.) (Neur.: Chrysopidae) Şehir serçesi (Passer domesticus) Dağ serçesi (P. montanus) Büyük baştankara (Parus major) Guguk kuşu (Cuculus canorus) Sarıasma (Oriolus oriolus) Parazitoitleri: Pimpla hypochondriaca Retz. (Hym.: Ichneumonidae) P. turionella L. (Hym.: Ichneumonidae) Theronie atalantae Poda. (Hym.: Ichneumonidae) Netelia testacea Grav. (Hym.: Ichneumonidae) Pyracmon austriacus Tschek. (Hym.: Ichneumonidae) Apanteles sp. (Hym.: Braconidae) Psychophagus omnivorus Walk. (Hym.: Pteromalidae) Dibrachys cavus Walk. (Hym.: Pteromalidae) Monodon tomerus Walk. (Hym.: Torymidae) Trichogramma evanescens Westw.(Hym.: Trichogrammatidae) Tachina larvarum L. (Dip.: Tachinidae) T. fallax Meig. (Dip.: Tachinidae) Pales pavida Meig. (Dip.: Tachinidae) Campsilura concinnata Meig. (Dip.: Tachinidae) Sarcophaga carnaria (L.) (Dip.: Sarcophagidae) Entomopatojen bakteri: Bacillus thuringiensis Berliner
5. MÜCADELESİ
5.1. Mekanik Mücadele
─ Kısa gövdeli ağaçlara bırakılan yumurta paketleri toplanıp bahçeden uzaklaştırılmalıdır. ─ Haziran ve ağustosta zararlı ile bulaşık ağaçlar üzerinde ağ içinde bulunan larva kümeleri kesilip bahçeden uzaklaştırılmalıdır. ─ Bu aylarda zararlı ile bulaşık ağaçlarda 3-4 cm eninde oluklu karton şeritler (tuzak bantlar) veya 50-60 cm uzunluğunda ve 10-15 cm eninde telis çuval ve benzeri kuşaklar ağaçların gövdelerinde bir veya iki yerde iple sarılmalıdır. ─ Ağ ile birlikte toplanan larva kümeleri, içinde larva ve pupa bulunan kuşaklar, parazitoit çıkışına izin veren, ancak zararlının doğaya bulaşmasını engelleyen tel kafeslere konur.
5.2. Biyolojik Mücadele
Pupaların %70’in üzerinde parazitlenebildiği saptanmıştır. Doğal dengeyi bozmamak amacıyla özellikle dut ve orman alanlarında bulunan zararlının mücadelesi mutlaka biyopreparatlarla yapılmalıdır.
5.3. Kimyasal Mücadele
Zorunlu olmadıkça kimyasal mücadele uygulanmamalıdır. Ancak, popülâsyonun yoğun olduğu veya zararlının epidemi yaptığı yıllarda kimyasal mücadele önemli olmaktadır.
5.3.1. İlaçlama zamanı
Kimyasal mücadele, haziran veya ağustosta (3. döl çıkarsa eylül ayında) larvalar epidermis arasından çıkıp ağlarını örmeğe başladıkları zaman (larvalar 2. ve 3. dönemde) veya yumurta kümelerindeki bütün yumurtalar açıldığında başlamalıdır. Her döle karşı bir ilaçlama yapılır.
5.3.2. Kullanılacak bitki koruma ürünleri ve dozları
Bakanlık tarafından yayınlanan “Bitki Koruma Ürünleri” kitabında tavsiye edilen bitki koruma ürünleri ve dozları kullanılır.
5.3.3. Kullanılacak alet ve makineler
İlaçlamada, hidrolik bahçe pülverizatörü veya motorlu bahçe pülverizatörü kullanılır.
5.3.4. İlaçlama tekniği
Ağaçların kaplama olarak ilaçlanmasına özen gösterilmelidir.
6. UYGULAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ
İlaçlamadan 10-15 gün sonra ağaçların dört yönünde, önceden işaretlenen dallar kontrol edilir ve canlı larva varsa ilaçlama tekrarlanır.
