TANIMI VE YAŞAYIŞI 

Türkiye’de asmada saptanan türler; Bağ kahverengi maymuncuğu (Otiorhynchus scitus Gryll.), Bağ maymuncuğu (O. peregrinus Stierl), Büyük maymuncuk (O. sulcatus F.), Anadolu maymuncuğu (O. anatolicus Boh.), O. ligustici L., Armut maymuncuğu (O. turca Boh.), Zeytin kahverengi maymuncuğu (O. aurifer Boh.), O. carceli Gyll., O. rugosostriatus Goeze, Asma hortumlu böceği (Megamecus shevketi Marsh.) ve M. albomarginatus Gyll.’ tur. Bağ maymuncukları ve Asma hortumlu böcekleri, genel olarak siyah ve koyu kahve renkli, türlere göre değişmekte olup, 5-15 mm boyundadırlar. Vücutlarının üzeri yaldız lekeli veya çizgilidir. Ağız parçaları kısa ve geniş, hortum şeklinde olup uçları ikiye ayrılmış gibi göründüğünden üçgene benzer. Sert kanatlarının kapladığı abdomen ovaldir. Elitranın altında zar kanatları bulunmadığından uçamazlar. Rahatsız edildiklerinde kendilerini sırt üstü yere atıp hareketsiz durarak ölü taklidi yaptıklarından “Maymuncuk” adını almışlardır. Larva bacaksız, beyaz-pembemsi renkte, başı kahverengindedir. Olgun larva yaklaşık 11 mm boyundadır. Vücut kıvrık vaziyette durur ve kıllıdır Kışı ergin olarak yere düşmüş yapraklar ve asma kabukları altında, toprakta geçirirler. İlkbaharda gözler uyanmaya başlarken asmalara tırmanarak kabaran gözlerin uç kısmından taban kısmına doğru kemirirler. Daha sonraları yeni çıkan yaprakları yiyerek beslenirler. Erginler geceleri beslenir. Gündüzleri asmaların dibinde, toprakta, yarık ve çatlaklarda, kabuk altlarında gizlenip, geceleri faaliyete geçerler. Yumurtalarını asmaların dibine veya toprak içerisine bırakırlar. 15-20 gün sonra yumurtadan çıkan larvalar toprağa geçer ve bitki kökleri ile beslenir. Toprak içerisinde yaptıkları odacıkta 8-10 ay sonunda pupa olurlar. Pupa dönemleri genel olarak 20-35 gün devam eder. Çıkan erginler asma yapraklarında beslenir. Ergin ömrü 40-90 gündür. Yılda 1-1.5 döl verirler. 

ZARAR ŞEKLİ, EKONOMİK ÖNEMİ VE YAYILIŞI 

Erginler ilkbaharda bağlarda kabarmakta olan gözleri, aşı gözlerini, filizleri daha sonraları yaprakları yemek suretiyle zarar meydana getirir. Maymuncukların zararına uğrayan bir bağ uzaktan bakıldığında, don vurmuş gibi görünür. Yapraklardaki zararı, kenarlarını yarım yuvarlak, damar aralarını sadece yaprak damarları kalacak şekilde yemek suretiyle olur. Yaprak tipik bir dantel görünümü alır. Larvalar asmaların kökleri ile beslenirler. Yoğun larva hücumuna uğrayan asmalar cılız kalıp verimden düşebilir. Özellikle yeni kurulmuş bağlardaki zararı önemlidir. Bölgelere göre zaman zaman yoğun olmakla beraber daha çok kumsal ve taban yerlerdeki bağlarda her yıl ve yer yer görülürler. 

KONUKÇULARI 

Polifag zararlılardır. Asmadan başka birçok kültür bitkisinde, sebze, meyve, zeytin, kuşburnu, şeker pancarında vs. zararlıdırlar. O.sulcatus zeytinde, O.anatolicus kayısı ve vişnede, O.turca erik ve elmada da tespit edilmiştir. 

DOĞAL DÜŞMANLARI VE ETKİNLİKLERİ 

Ülkemizde doğal düşmanları bilinmemektedir. 

MÜCADELESİ 

Kültürel Önlemler

Bağın içinde ve çevresinde zararlının kışlayabileceği barınak yerleri yok edilmeli, bağ yabancı otlu bırakılmamalıdır. 

Mekanik Mücadele 

Zararlının asmaya yerden tırmanması dolayısıyla asmaların kalın dallarına yapışkan bir macun, çepeçevre sürülerek erginler yakalanabilir. Bir başka yöntem ise bulaşık olduğu bilinen asmaların gövdelerindeki kabuklar sıyrılır. İki ucu açık hale getirilmiş 30 cm uzunluğunda kesilmiş kargılar hazırlanır. Bir ucu asmanın kök boğazından 5-10 cm uzaklıkta kargının 1/3 ü toprağın içinde kalacak şekilde saplanır. Kalan 2/3 uzunluktaki kargının diğer ucu asma gövdesine dayandırılır. Bu şekilde asma başına bir adet olmak üzere kargılar yerleştirilir. Her gün öğle saatlerinde kargılar sökülür. İçine bir çomak sokularak yakalanan erginler dışarı çıkarılır ve ezilerek yok edilir. Bir diğer mekanik mücadele yöntemi ise, asma gövdelerine yapılacak silikonize elyaf uygulamasıdır. Bu uygulama, bağlarda kış budaması sırasında, henüz gözler uyanmadan ve zararlı ergin çıkışı gerçekleşmeden yapılmalıdır. Bağ maymuncuğu ile bulaşık olduğu bilinen bağlarda budama sırasında asmanın kavlamış kabukları sıyrıldıktan sonra her omcaya ve her terbiye direğine, yerden 50-60 cm yüksekliğe silikonize elyaf bağlanmalıdır (Şekil 180). Silikonize elyafın, çepeçevre yaklaşık 20 cm genişlikte parçalar halinde ortasından iple asma gövdesine bir kez bağlanması yeterlidir.” 

Kimyasal Mücadele 

İlaçlama zamanı 

Erken ilkbaharda, zararlının çıkış döneminde zararlı ile bulaşık olduğu bilinen bağlara haftanın iki günü gidilerek, bağın dört köşesinden ve bir de ortasından olmak üzere beş yerinden seçilen toplam 25 asmanın 10’unda zararlı veya zararı saptanırsa kimyasal mücadele önerilir. 

Kullanılacak bitki koruma ürünleri ve dozları 

Bakanlık tarafından yayınlanan “Bitki Koruma Ürünleri” kitabında tavsiye edilen bitki koruma ürünleri ve dozları kullanılır. 

Kullanılacak alet ve makineler 

İlaçlamada, sırt pülverizatörü (mekanik, otomatik, motorlu), hidrolik bahçe pülverizatörü veya motorlu bahçe pülverizatörü kullanılır. 

İlaçlama tekniği 

Asmaların tümüyle ilaçlanmasına özen gösterilmelidir. Özellikle gözlerin ve kök boğazlarının da ilaçla kaplanmış olması gerekir. Zararlının gece faaliyet göstermesi dolayısıyla, ilaçlamanın akşamüstü yapılması daha uygundur. 

UYGULAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ 

İlaçlama yapılan bağlarda gözler kontrol edildiğinde gözlerdeki zarar oranı %1-2 ise uygulama başarılı olmuştur.

Ruhsatlı Bitki Koruma Ürünü