(Peronospora destructor Berc.)
Tanımı ve biyolojisi
Peronospora destructor (Berk.) Casp. in Berk tarafından neden olunan mildiyö hastalığı hava kökenlidir. Hastalık etmeni Botrytis yapraka yanıklığı kadar yaygın değildir, fakat koşullar uygun olduğunda sağan bitkilerine oldukça çabuk bir şekilde büyük zararlar verebilir. Mildiyö hastalığı dünyanın bir çok bölgesinde problemlere neden olmaktadır. Özellikle nemli hava koşulları hakim olduğu zamanlarda, tohumluk ve ticari olarak yetiştirilen soğanların yapraklarında şiddetli zararlara neden olabilir. Diğer konukçuları arasında sarımsak, pırasa, soğancık ve frenk soğanı verilebilir. Hastalık etmeni sıcak iklim koşullarında nadir olarak ortaya çıkmaktadır. Mildiyö etmeni hastalıklı bitki artıkları üzerinde misel olarak kış koşullarını geçirmektedir. Patojen ev bahçelerinde bir yıllık soğan çeşitlerinde de kış koşullarını geçirebilir. Toprakta kalan fungal sporların genç soğan bitkilerin köklerini infektelediği sanılmaktadır. Bu bitkiler sistemik olarak infektelenir ve ticari tarla soğanları için infeksiyon merkezleri olarak yardım eder. Uygun çevre koşulları ortay çıkınca, sistemik olarak infektelenmiş bitkilerde kış koşullarını geçiren fungal misel sporlarını üretir. Hava ile dağılan bu sporlar ticari olarak yetiştirilen soğanların yapraklarını enfektelemektedir. 4-25 °C sıcaklık (optimal sıcaklık 13 °C) ve yüksek nisbi nem oluşunca, geçe hastalık etmeninin sporları üretilmektedir. Gece oluşan sporlar sabah erken saatlerde de olgunlaşmaktadır. Spor çimlenmesi 7-16 °C optimal sıcaklıklarda ve serbest su içerisinde gerçekleşmektedir. Gece ve erken sabahlarda ağır çiğ ve nem oluşumu devam ediyorsa, sapor çimlenmesi için yağmura ihtiyaç duyulmayabilir. İnfektele bu bitkilerde oluşan sporlar uygun koşullarda devamlı şekilde oluşur ve bunlardan yeni enfeksiyonlar hava akımları ile gerçekleş
Hastalık Belirtisi
✓ Soğan yapraklarının dip ve orta kısımlarında klorotik çukurlaşmalar meydana gelir.
✓ Bunların ortaları zamanla beyazlaşır menekşe rengini alır. Üzeri mantara ait tabaka ile kaplıdır.
✓ Lekelerin biri diğeri ile birleşerek yaprağın kurumasına neden olur.
✓ Soğan başında buruşma ve süngerleşmelere neden olur
✓ Hastalık ne kadar erken görülür ve yayılırsa ürün kaybı da o nispette büyük olur.
✓ Ayrıca mildiyöye yakalanmış soğan bitkilerinin yumruları ambarda uzun müddet saklanamaz. Yumruda zamanla yumuşama, sulanma ve çürümeler meydana gelir
Hastalığın Görüldüğü Bitkiler: Başta soğan olmak üzere sarımsakta da görülür.
Mücadele Yöntemleri
Kimyasal olmayan mücadele
✓ Hasat sonunda hastalıklı bitki artıkları toplanarak yok edilmeli
✓ Hastalığın her yıl epidemi yaptığı yerlerde dayanıklı çeşitler ekilmeli
✓ Soğan yetiştiriciliğinde genellikle rüzgârlı su tutmayan tarlalar seçilmeli
✓ Fazla çiğ düşen kapalı tarlalarda genellikle soğan tarımından kaçınılmalı
✓ Hastalığın devamlı görüldüğü yerlerde yağmurlama sulama yapılmamalıdır
Kullanılacak etmen maddeler