TANIMI VE YAŞAYIŞI
Ergin 5-6 mm boyunda ve genel renk görünümü gri olan bir sinektir. Antenleri siyahımsıdır. Toraks gri renkli olup, üzerinde uzunlamasına üç kahverengi çizgi bulunur. Dişide abdomen açık renklidir; üzerinde uzunlamasına ve daha koyu renkte bant mevcuttur. Yumurta beyaz renkli, 1 mm boyunda ve uzun-oval biçimdedir. Larva beyaz renklidir, gelişmesini tamamladığında boyu 7–8 mm’ye ulaşır. Larvanın baş tarafı sivri, arkası (abdomen sonu) ise küt bir yapıda ve bacaksızdır. Pupaları kızılımsı kahverenginde ve fıçı pupa tipindedir. Toprakta pupa döneminde kışlar. İlkbaharda, iklim koşullarına bağlı olarak, martmayıs aylarında erginler çıkar. Yalnız güneşli havalarda uçabilen, ağır uçuşlu bu sineklerin dişileri çıkışlarından 8–15 gün sonra yumurtlamaya başlar. Yumurtalar tek veya 2-3’lük gruplar halinde genç bitkilerin kök boğazı civarındaki toprak çatlaklarına bırakılır ve 5–10 gün sonra larvalar çıkar. Yumurtadan çıkan larvalar kök boğazının epidermisi altına girerler, burada galeri açarak gelişmelerini sürdürür. Gelişmesini tamamlayan larva toprağa geçerek pupa olur. Temmuz ve ağustos aylarında ikinci bir döl verir; ancak bu döl önemsizdir. Bundan sonra, iklim koşulları uygun olduğu takdirde, pupaları kışlayacak olan üçüncü bir döl meydana gelebilir. Bu dölün larvaları kültür bitkilerine zararlı olmaz, haçlıgiller familyasından olan yabancı otlarda gelişir.
ZARAR ŞEKLİ, EKONOMİK ÖNEMİ VE YAYILIŞI
Larva döneminde zararlı olur. Yumurtadan çıkan larva, bitkinin kök boğazı ve köklerin epidermisi altına girer ve galeriler açarak zararına başlar. Hiçbir zaman kök boğazından yukarıya çıkmaz. Açtığı galeride kök çürüklüğü yapan bakterilerin de faaliyeti sonucunda bitkinin kök sistemi bozulur. Zarara uğrayan lahanalar kurşuni bir renk alır, büyümeleri yavaşlar ve en dıştaki yaprakları aşağıya doğru sarkar. Bir bitkideki larva yoğunluğu yüksek olduğunda sararma veya kök boğazından kırılmalar görülür. Ülkemizin Karadeniz, İç Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgeleri’nde yaygın olarak bulunmaktadır.
KONUKÇULARI
Başta lahanalar olmak üzere, Haçlıgiller familyasından kültür bitkileri ve yabancı otlarda zararlı olur.
DOĞAL DÜŞMANLARI
Ülkemizde tespit edilen doğal düşmanları bulunmamaktadır.
MÜCADELESİ
Kültürel Önlemler
― Tarla ve çevresinde Haçlıgiller familyasından olan yabancı otlar temizlenmeli ve hasattan sonra lahana kökleri yok edilmelidir. ― Zarar gören lahanalarda, gelişmenin devamını sağlayacak yeni köklerin oluşması için boğaz doldurma işlemi yapılmalıdır. ― Hızlı gelişen lahana çeşitleri yetiştirilmelidir. ― İlkbaharda dikim zamanı mümkün olduğu kadar geciktirilmelidir.
Kimyasal Mücadele
Önceki yıllarda sinek zararının önemli olduğu yerlerde lahanaları birinci döl larvalarına karşı korumak amacıyla fide bandırması ve sıra üzeri toprak ilaçlaması yapılır.
İlaçlama zamanı
Fide bandırması, dikim sırasında yapılır. Sıra üzeri toprak ilaçlaması dikimden 3–4 gün sonra yapılır. İlaçlama 10–14 gün ara ile iki kez tekrarlanır.
Kullanılacak bitki koruma ürünleri ve dozları
Bakanlık tarafından yayınlanan “Bitki Koruma Ürünleri” kitabında tavsiye edilen bitki koruma ürünleri ve dozları kullanılır.
Kullanılacak alet ve makineler
İlaçlamada, hidrolik tarla pülverizatörü, sırt pülverizatörü (mekanik, otomatik, motorlu) veya sırt atomizörü kullanılır.
İlaçlama tekniği
Fide bandırması: Genişçe bir kap içine su ve ilaç konulduktan sonra yeteri kadar kil veya killi toprak ilave edilir ve karışım bulamaç haline getirilir. Lahana fidelerinin kökleri kök boğazının üst seviyesine kadar bandırılır. Sonra çıkarılarak gölgelik bir yerde 10 dakika bekletilir ve dikim yapılır. Sıra üzeri toprak ilaçlaması: Dekara verilen preparat miktarı 100 litre su ile dikilen lahana fidelerinin kök boğazı civarına, bir fideye 80-100 ml ilaçlı su düşecek şekilde pülverize edilir.