Zararlılar

MERCİMEK KÖK BİTİ (Smynthurodes betae West.)

TANIMI VE YAŞAYIŞI 

Mercimek kökbiti’nin fundatriks (döllerin anası) formları 5–7 mm boyundadır. Bunlar kışlık yumurtalardan çıkan ilk döldür. İkincil konukçuların köklerinde partenogenetik olarak çoğalan bireyler, açık krem renkli ve yaklaşık 2-3 mm boyundadır. Nimfler yaklaşık 1–1.5 mm boyunda olup turuncu renklidir. Kökbitinin yaşam çemberi, primer konukçusu olan antepfıstığı ağacının kabukları altında kışı geçiren yumurtadan fundatriks nimfleri (birinci döl) çıktığı zaman başlar. Yaklaşık üç hafta sonra eşeysel olgunluğa gelirler ve partenogenetik olarak çoğalırlar. Her bir fundatriks yaklaşık 22 nimf (ikinci döl) verebilir. İkinci döl nimfleri yayılır ve yapraklarda iğ biçiminde kırmızı galler oluşturur. Galler içinde yaz boyunca üçüncü ve dördüncü döl kolonileri oluşur. Sonbahar kolonisinde popülasyon maksimum yoğunluğa ulaşarak her bir gal içinde ortalama 35 kanatlı birey meydana gelir. Bu dönemde kanatlı bireyler galleri terk ederek sekonder konukçuların köklerine yerleşirler. Köklerde beslenen bu bireyler partenogenetik olarak çoğalmaya başlar. Hava sıcaklığına bağlı olarak mayıs ayında kanatlı cinsel (seksupar) bireyleri meydana getirerek primer konukçularına geri döner. Vivipar olarak erkek ve dişi bireyleri meydana getirir. Bu bireyler çiftleşerek antepfıstığı ağacının ana dalları ve gövde üzerinde kabuk altlarına yumurtalarını bırakır. 

ZARAR ŞEKLİ, EKONOMİK ÖNEMİ VE YAYILIŞI 

Kökbiti antepfıstığı ağaçlarında yaprak kenarlarında kırmızı renkli galler oluşturarak zarar yapar. Asıl zararı sekonder konukçuların köklerinde yaşayan bireyler oluşturur. Mercimeğin köklerinde koloni oluşturarak, köklerden bitki özsuyunu emerek beslenmesi sonucu bitkinin gelişmesini yavaşlatır, tarlada dairesel şekilde sararmalara ve kurumalara neden olur. Yoğun olduğu tarlalarda verim düşer. Güneydoğu Anadolu ve Doğu Akdeniz Bölgesi’nde yayılış göstermektedir. 

KONUKÇULARI 

Zararlının konukçuları arasında antepfıstığı ile Leguminosae, Solanaceae ve Gramineae familyalarına bağlı bitkiler bulunur. 

DOĞAL DÜŞMANLARI VE ETKİNLİKLERİ 

Predatörleri: Hyperaspis quadrimaculatus Red. (Col.: Coccinellidae) Chrysotoxum intermedium Meigen. (Dip.: Syrphidae) 

MÜCADELESİ 

Kültürel Önlemler 

Popülâsyonun yoğun olduğu yerlerde, konukçusu olmayan bitkilerle münavebe yapılmalıdır. 

Kimyasal Mücadele 

Kimyasal mücadele önerilmemektedir.



İlaç Önerileri