Tanımı ve Yaşayışı
Ergin dişi yarım küre şeklinde 4–5 mm boyunda, 3–4 mm enindedir. Üstten
bakıldığında biri ortada, 8 tanesi yanlarda olmak üzere 9 adet kalın, pembemsi,
kirli beyaz mum levhacık görülür. Her bir levhanın ortasında beyaz bir leke
bulunur. Kabuk altındaki vücudun rengi kırmızı esmerdir. Ezilince kırmızı
yapışkan bir sıvı çıkarır. Yumurtaları dişi kabuğu altında bulunur; elips
şeklinde ve koyu pembedir. Zararlı kışı genellikle ikinci ve üçüncü dönem larva
halinde geçirir. Mart sonundan itibaren larvalar gelişmeye başlayarak, nisan
başında ergin hale gelirler. Mayıs ayından itibaren yumurtlamaya başlayan
erginler, mayıs sonunda yumurtlamayı tamamlar. Bir dişi ortalama 1500
(500–2500) yumurta meydana getirir. Kabuk altında depo edilen yumurtalardan,
mayıs ayının ikinci yarısından itibaren ilk hareketli larvalar çıkmaya başlar.
Her bireydeki açılma bir hafta sürer. Hareketli larvalar çoğunlukla haziran
başında görülür. Çıkan larvalar yaprakların üst yüzeyinin orta ve yan
damarları boyunca kendilerini sabitleyerek beslenirler. Yaz dölünün hareketli
larvaları ise eylül ayının ilk haftasında görülmeye başlar. Çıkan larvaların
çoğu yapraklarda tutunurlar, bunlardan çok azı eylül ayı sonu ile ekim başında
kışı geçirmek üzere dallara göç ederler. Emziklere (bir yıllık sürgün) yerleşen
larvaların üzerleri kısa bir zaman sonunda kalın bir mum tabakası ile kaplanır
ve kışlamaya çekilirler. Ancak kış başında iklim koşulları uygun giderse
larvalar gelişmeye devam ederek, kışı ergin halde de geçirebilir. Fakat ergin
dönemi ani değişen kış koşullarına dayanıklı olmadığından büyük kısmı ölür.
Yılda 2 döl verir.
Zarar Şekli
Bu zararlı ağaçların sürgün, yaprak ve yoğun olduğu durumlarda meyvelerinde
bulunur. Hücre öz suyunu emmek suretiyle ağaçların zayıf kalıp verimden
düşmesine neden olur. Çıkardığı tatlımsı maddelerde saprofit mantarların
gelişmesi nedeniyle “karaballık” da denilen fumajine neden olur. Yoğun olduğu
incir bahçelerinde iyi kalite olabilecek olan ürün pazar değerini tamamen
yitirmektedir.
Konukçuları
Meyve ağaçları ve süs bitkileri olmak üzere pek çok konukçusu vardır.
Bunlar içinde en önemlileri incir, turunçgil, kavak, mersin, zakkum, ılgın,
defnedir
Mücadele Yöntemleri
Kimyasal Olmayan Mücadele
- İncir bahçelerinde özellikle
potaslı gübrelerin kullanılması, kanlı balsıranın üremesini önleme
bakımından faydalıdır.
- Fiğ, bakla, bezelye gibi
baklagillerin de incir bahçelerinde ara ziraatı olarak kullanılması,
faydalı böceklerin barınmasını sağladığından yararlıdır.
Biyolojik Mücadele
Doğal düşmanlardan en önemlileri C.lycimnia, P.italicus, S.cyanea,
C.bipustulatus’dur. P.italicus’un Ege Bölgesinde %48 oranında etkili olduğu
saptanmıştır.
Parazitoitleri:
Coccophagus lycimnia (Walker) (Hym.: Aphelinidae)
Paraceraptrocerus. italicus (Masi) (Hym.: Encyrtidae)
Metaphicus dispar (Mercet) (Hym.: Encyrtidae)
Microterya lunatus (Dalman) (Hym.: Encyrtidae)
Tetrastichus ceroplastae Girault (Hym.: Eulophidae)
Dinarmus acutus (Thomson) (Hym.: Pteromalidae)
Pachyneuron sp. nr. concolor (Forster) (Hym.: Pteromalidae)
Scutellista cyanea Motch (Hym.: Pteromalidae)
Predatörleri:
Chilocorus bipustulatus L. (Col.: Coccinellidae)
Scymnus rubromaculatus Goeze (Col.: Coccinellidae)
S. subvillosus (Goeze) (Col.: Coccinellidae)
S. apetzi Mulsant (Col.: Coccinellidae)
Synharmonia conglobata (L.) (Col.: Coccinellidae)
Eublemma scitula (Rbr.) (Lep.: Noctuidae)
Mekanik Mücadele
Ev bahçelerindeki incirlerde veya fidanlarda ve küçük ağaçlarda kışın,
bulaşık olan emzikler dipten uca doğru çuval parçası ile sürtülmek suretiyle
temizlenmelidir.,
Kimyasal Mücadele
İlaçlama zamanı
Mart-mayıs aylarında bahçeye köşegenler doğrultusunda girilir. Sırada veya
birer ağaç atlamak suretiyle her ağacın dört yönünden rasgele alınan birer
emzik kontrol edilir. Bu emziklerde bir adet bile kabuklu bit bulunursa, emzik
bulaşık kabul edilir. Bu bahçede 50–100 emzik sayılarak yüzde bulaşık emzik
adedi saptanır. Bulaşık emzik adedi %5’i geçerse ilaçlı mücadeleye karar
verilir. Mücadelesi gereken bahçelerde koşnilin %90’dan fazlasının açılmaya
başladığı zamanda ilaçlama yapılır. Bu zaman Ege Bölgesi’nde genellikle haziran
başından itibaren ilk ileklemeden 1 hafta öncesine kadar olan zamana
rastlamaktadır. İkinci bir ilaçlama zamanı son ileklemeden 2 gün sonra
başlayarak temmuzun son haftasına kadar olan süreyi kapsamaktadır. İlekleme
bakımından en güvenli ilaçlama zamanı ise eylül ayı sonundan (incir hasadından
hemen sonra) ekim ayı ortasına kadar olan süredir. Ancak bu zamanda yapılacak olan
ilaçlama ertesi yılın ürününü korumayı amaçlar.
Kullanılabilecek bazı etken maddeler
