Tanımı ve
Biyolojisi
Erginler süt beyaz renkli, 1.0–1.5
mm boylu küçük kelebekleri andırır. Dişilerde kanatlar erkeklere oranla daha
geniş ve uzun, erkeklerde abdomen dişilere oranla daha sivri ve incedir.
Yumurtaları saydam, soluk sarı renklidir. Larvalar kabuklu bitleri andırır
şekilde yassı ve yaprağın alt yüzünde sabitleşmiş bir konumda olup saydam,
soluk yeşil-sarımsı renktedir. Genellikle kışı büyük oranda pupa, düşük oranda da üçüncü larva döneminde
geçirir. İlkbaharda nisan ayının ilk yarısında erginler çıktıktan 1-2 gün sonra
yumurtalarını yaprağın alt yüzüne tek tek bırakırlar. Çok kısa bir sap ile
yaprak alt yüzüne yapıştırılan yumurtalar 8–24 gün içinde açılır. Yumurtadan
çıkan larvalar birkaç saat dolaştıktan sonra yaprağın alt yüzünde sabitleşir.
Üç larva döneminden sonra pupa olur. Larva dönemi 23–30 gün, pupa dönemi 13-34
gün sürer. Erginler ortalama 10 gün yaşar, bir dişi ömrü boyunca 150–200 adet
yumurta bırakır. Yılda 2–3 döl verir.
Zarar Şekli
- Bitki özsuyunu emerek zararlı
olurlar.
- Yaprak alt yüzlerinde emgi
yerlerinde klorofil parçalanması sonucu sarımsı lekeler oluşur.
- Böyle yapraklar sertleşerek zamanla
dökülür, bu gibi ağaçlarda gelişme yavaşlar ve verimde azalma görülür. Bu
doğrudan zararın yanı sıra, beslenme sırasında larvaların ve pupaların
salgıladığı tatlı maddeler nedeni ile de dolaylı zarar oluşur.
- Tatlı maddenin stomaları örtmesi
sonucu fizyolojik olaylar engellenebildiği gibi, yine bu tatlı madde üzerinde
saprofit mantarların gelişmesi ile oluşan fumajin nedeni ile de ağaçların
gelişmesinde durgunluk meydana gelir.
- Zarar sonucu ağaçlarda yeni sürgün
vermede gecikmeler, erken yaprak dökümü ile dallarda kurumalar olmakta,
meyvelerin tat ve kalitesi ile pazar değerleri düşmektedir.
Konukçuları
Genellikle turunçgilleri tercih etmekle birlikte,
trabzonhurması, tespih ağacı, kokar ağaç gibi 100’ün üzerinde konukçusu olan
polifag bir zararlıdır
Mücadele Yöntemleri
Kimyasal Olmayan Mücadele
- Yeni tesis bahçelerde temiz fidan
kullanılmalı, sık dikimden kaçınılmalı.
- Bahçelerin çevresine zorunlu
olmadıkça rüzgâr kıran olarak yüksek boylu çit bitkileri dikilmemeli.
- Ara tarımı yapılmamalı.
- Hava sirkülâsyonunu sağlamak için,
ürün verimini olumsuz yönde etkilemeyecek şekilde budama yapılmalıdır.
- Tüm bakım işlerine özen göstererek
ağaçlar güçlü bulundurulmalıdır.
Biyoteknolojik Mücadele
Dekara 1 adet olacak şekilde sarı
yapışkan tuzaklar, bitkinin 10-15 cm üzerinden asılır. İlk ergin uçuşu
belirlendikten sonra ise 10 m²’ye 1 tuzak gelecek şekilde 3 m aralıklarla
ardışık olarak, tuzaklar aynı şekilde yerleştirilir. Tuzaklar kirlendikçe
yenisi ile değiştirilir.
Biyolojik Mücadele
Bahçede bulunan diğer zararlıların
mücadelesinde, ilaçlama gerektiği durumlarda seçici bitki koruma ürünleri
kullanılarak doğal düşmanların korunması esas alınmalıdır. Zararlının sorun
olduğu durumlarda Encarsia lahorensis ve S. parcesetosum’un
bahçelere yerleştirme çalışmalarına ağırlık verilmelidir. Her iki yararlı tür
yurt dışından getirtilmiş olup, ülkemizde kışı geçirebilmektedir. Bunların
doğada korunması ve desteklenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.
Parazitoitleri
Encarsia lahorensis (How.) (Hym.: Aphelinidae)
E. armata (Sil.) (Hym.: Aphelinidae)
Predatörleri
Serangium parcesetosum Siccard. (Col.: Coccinellidae)
Clitostethus arcuatus Rossi (Col.: Coccinellidae)
Exochomus quadripustulatus (L.) (Col.: Coccinellidae)
Cardiastethus nazarenus Reut. (Hem.: Anthocoridae)
Orius minutus L. (Hem.: Anthocoridae)
Entomopatojenleri
Aschersonia aleyrodis Web.
Aegerita webberi H.S.Fawc
