Baş ve antenler sarı, göğüs üzerinde 3 adet açık kahverenginde bantlar vardır. Dişilerde karın daha geniş yapılı olup sonunda yumurta koyma borusu bulunur. Larva, bacaksız ve şeffaf beyaz renklidir. Zeytin sineği çoğunlukla kışı toprağın 2-5 cm derinliğinde pupa halinde veya zeytinlik ve fundalıklarda ergin halinde geçirir. Erginler, toprak sıcaklığının 10 0C’yi bulmasından itibaren, ender olarak nisan başlarında, genel olarak hazirandan itibaren topraktan çıkmaya başlarlar. Ege Bölgesinde 4-5; Marmara Bölgesinde 3-4; Güney Doğu Anadolu Bölgesinde 2-5; Karadeniz Bölgesinde 3-4 döl vermektedir. Bir dölün gelişme süresi 30-40 gün kadardır.
Zarar Şekli
Zeytin sineği larva döneminde, meyve etinde zarar oluşturur.
Larva gelişme süresinde çekirdek etrafında galeriler açarak beslenir.
Meyvelerin çürüyerek dökülmesine, zeytinyağı miktarının azalmasına kısmen de yağda asitliğin yükselmesine neden olur.
Özellikle sofralık zeytinlerde zararı daha büyük önem taşımaktadır.
Ülkemizde zeytin yetiştirilen tüm alanlarda bulunur. Zeytin sineği larva döneminde ve meyve etinde zararlı olur.
Larva gelişme süresin de çekirdek etrafında galeriler açarak beslenir.
Böylece meyvelerin çürüyerek dökülmesine, yağ miktarının azalmasına, kısmen de yağda asitliğin yükselmesine neden olur.
Özellikle sofralık zeytinlerde zararı daha büyük önem taşımaktadır.
Zarar oranı normal yıllarda %15-30, salgın yıllarda ise %100’e kadar ulaşabilmektedir.
Konukçuları
En önemli konukçusu kültür zeytinidir. Yabani zeytin ve Akçakesmede de zararlıdır.
Mücadele Yöntemleri
Kimyasal Olmayan Mücadele
Pupaların yok edilmesi için kış aylarında toprak sürülmelidir.
Zarar periyodu boyunca 3-4 günde bir, kurtlu zeytinler toplanarak zeytinlikten uzaklaştırılır.
Zeytin sineğinin sonbahardaki yoğun zararını önlemek için erken hasat yapılmalıdır.
Biyolojik Mücadele
Ege ve Akdeniz bölgelerinde yapılmış çalışmalarda, Zeytin sineğinin pek çok doğal düşmanı saptanmıştır.
Ancak bunlar, doğada zararlıyı tek başına kontrol altına alacak yoğunluk ve etkinlikte değildir.
Bu yüzden özellikle yağlık çeşitlerde yapılacak ilaçlamalarda doğal dengeye daha az zararlı olan bitki koruma ürünleri seçilmelidir.
Kitlesel tuzaklama metodu kullanılarak Zeytin sineği popülasyonunun yüksek olmadığı alanlarda (en az 5 ha) Zeytin sineği ile başarılı bir şekilde mücadele etmek mümkün olmaktadır.
(Deltamethrin + Amonyum bikarbonat + Feromon kapsül içeren tuzaklar orta büyüklükteki ve yeknesak bahçelerde 1 tuzak/2 ağaç; diğerlerinde ise 1 tuzak/ 1 ağaç gelecek şekilde asılmalıdır.) Bu amaç için Bakanlıkça ruhsatlandırılmış tuzak tipi kullanılmalıdır. Ayrıca biyoteknik mücadele yapan üreticilerimize destekleme ödemesi yapılmaktadır.
Sarı yapışkan tuzak
Kimyasal Mücadele
İlaçlama Zamanı
Ergin çıkış zamanları iklim, toprak karakteri, çeşit vb. etkenlere bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Bölge farklılıkları dikkate alınarak , meyvelerin yumurta koyma olgunluğuna geldiği dönemde vuruk sayımları yapılarak, yeterli vuruk ve tuzaklarda yakalanan Zeytin sineği ergin sayısında artış görülmesi halinde ilaçlamaya geçilmelidir.
Bu nedenle tuzakların haziran ayının ilk yarısından itibaren asılması gerekmektedir.
Vuruk sayımları haftada 1-2 kez, ağaçların güney-doğu kısımlarındaki parlak, yağlanmaya başlamış, flüoresans sarı renkteki en az 1000’er meyvede yapılarak vuruk yüzdesi belirlenir.
Yapılan sayımlar sonucunda salamuralık çeşitlerde %1 vuruk, yağlık çeşitlerde ise %6-8 vuruk saptandığında, yer aletleri ile zehirli yem kısmi dal ilaçlaması veya kaplama ilaçlama yapılmalıdır.
