Elma yaprakbükeni (Archips rosanus)

Adi yaprakbükücüsü ( A. xylosteanus)

Tanımı ve Yaşayışı

Yaprak büken ergininin kanat açıklığı 18–22 mm olup, rengi açık zeytin ile kahverengi arasında değişmektedir. Yumurtalar önce cam veya su yeşili renkte olup daha sonra ağaç kabuğu rengini alır ve paket halinde bırakılır. Bir pakette ortalama 60 adet yumurta bulunur. Larvanın vücudu sarı-yeşil, koyu yeşil renkte başı ise kahverengi siyah renklidir. Larvalara dokunulduğu zaman salgıladıkları iplikcik ile aşağı doğru sarkarlar.

Zarar Şekli

✓  Yumurtadan çıkan larvalar yeni sürgünlerin ucunu, gözleri ve çiçeklerin erkek ve dişi organlarını yiyerek zarar yaparlar. Yaprakları ipeksi ağlarla birbirine bağlayıp buket haline getirirler ve tek yaprağı orta damar boyunca puro gibi sararlar.

Konukçuları

Elma, armut, kiraz, ayva, kayısı, nar, badem, erik, ceviz, fındık, malta eriği, turunçgil, alle üzümü, böğürtlen, ahududu.

Mücadele

Kimyasal olmayan mücadele

• Erken ilkbahar, sonbahar ve kış aylarında, gövde ve kalın dallardaki yumurta paketleri ezilerek yok edilmeli, parazitlenmiş (siyah) yumurtaların ezilmemesine dikkat edilmelidir.

Biyoteknik Mücadele

• Ağaç başına 5-6 adet yumurta paketi bulunan bahçelerde kelebek çıkışından 1 hafta sonra her ağaca 1 adet besi tuzağı asılarak kitlesel tuzaklama yapılmalıdır.

Biyolojik Mücadele

Yumurta parazitoti olan Trichogramma türlerinin bulunmadığı meyve bahçelerinde, bunların yoğun olarak bulunduğu diğer bahçelerden yumurta paketleri toplanarak bulaştırılmak suretiyle biyolojik mücadelede kullanılmalıdır. Trichogramma türlerini, böcek üretim tesislerinde (İnsektaryum) veya laboratuvarda kitle halinde üretilerek veya üreten kuruluşlardan satın alınarak, doğal popülasyonu takviye etmek üzere, meyve bahçelerine salmak suretiyle biyolojik mücadele yapılabilir. Yaprak bükenlerin biyolojik mücadelesi bakımından, yumurta parazitoidi Trichogramma türlerinin önemi büyüktür. Bu türlerin bulunduğu yerlerde ilaçlı mücadeleden mümkün olduğu kadar kaçınılmalıdır. Bilhassa kış ilaçlamaları yapılmamalıdır. Seçici bitki koruma ürünleri kullanılarak ve ilaçlama zamanlarını, bu parazitoitler zarar görmeyecek şekilde ayarlamak suretiyle bunlar korunmalıdır.

Predatörleri

Yumurta yiyen bir kuş türü Büyük baştankara [Parus major (L.) (Paridae)] Ötleğen [Sylvia sp. (Sylviidae)] saptanmıştır.