(Piesma maculata)

Tanımı ve Yaşayışı

Erginler grimsi açık kahve renkte; baş thorax`tan daha dar ve kabaca üçgene benzer, ön kısmından çıkan bir çift kitinsel uzantı uca doğru daralır ve her biri yarım ay şeklinde uzanarak birbirine yaklaşır; bileşik gözler iri, siyahımsı kırmızı renkte; bileşik göz ile antenin kaide kısmı arasından çıkan kitinsel uzantı adeta boynuzu andırır; antenlerin birinci segmenti dişlerinden çok daha kalın, ikinci segment birinciden kısa, üçüncü segment ince ve silindirik, ilk iki segment in boyundan daha uzun, dördüncü her iki uçta sivrileşme gösterir, distale doğru ince kıllar taşır; pronotum grimsi açık kahve renkte, ön kenarı başın gerisinde yaka seklinde durmakta üzeri çukurcuklarla kaplı ve uzunlamasına iki karına taşır, yan kenarlarında ön kisma doğru düzenli olmayan iki veya üç sıra halinde hücreler bulunur; mesothorax grimsi koyu kahve renkte, scutellum küçük, üçgen seklinde ve siyah; metathorax grimsi kahverengi; bacaklar açik kahverengi, tarsisinin ikinci segment i birinciden uzun ve bir çift tırnak taşır; kanatlar vücut üzerinde katlı vaziyette durur, boyu abdomenin ucunu geçer, hemielytra ağımsı görünüşte, üzeri çukurcuklarla kaplı, zar kısmındaki dört adet boyuna damar iç kenara yönelerek uzanır; abdomen grimsi kahverengi, beş adet görülebilir segment bulunur, Vücut dişilerde 2.83-3.20 (3.03) mm, erkeklerde 2.38-2.99 (2.75) mm boyundadır Kışı ergin halde geçirmektedirler. Erginler kanatlı olmalarına rağmen uçma kapasitesine sahip bulunmadıkları için hareketleri yürüme şeklinde olmakta, kışlaktan çıkan böcekler civardaki Beta tricryna bitkisi ve önceki yıldan tarlalarda kalan şekerpancarı fidelerinde beslenmektedirler. Daha sonra da henüz fide dönemindeki şekerpancarı tarlalarına geçmekte, bu bitkilerin yaprak sapı ve ayasından bitki özsuyunu emerek beslenmelerini sürdürmektedirler.

Zarar Şekli
✓  P. maculatum, bitki dokusunu sokup öz suyunu emmek suretiyle beslenmektedir.

✓  Erginler genellikle şekerpancarının yaprak sapı ve ayasının alt ve üst kısmında, nimfler ise özellikle erginlerin zararlandırmış olduğu yaprak ayasının alt kısmındaki kıvrımlar arasında ve sapta beslenmektedirler.

✓  Böcek, asil zararını bitkinin en hassas dönemi olan fide döneminde yapmaktadır.

✓  Üzerinde böceğin beslendiği yapraklar girintili çıkıntılı bir hal almakta, yaprak kenarları aşağı doğru kıvrılarak sertleşmektedir.

✓  Böylece yaprak deforme olmakta, normal görünümünü kaybetmekte ve beslenme olmayan yapraklara oranla çok küçük kalmaktadır.

✓  Böceğin beslendiği emgi yerlerinde yuvarlak, renksiz lekeler görülmekte, zamanla bu yapraklar uç ve kenarlarından itibaren kurumaktadır.

✓  Böceğin beslenmesi sonucu şekerpancarının göbek yaprakları ölmekte ve normal yaprak çıkmamakta, ancak baş kısmının yan kenarlarında bulunan adventif gözler uyanarak çok başlı, kök gövdesi küçük şeker pancarIarı teşekkül etmektedir,

✓  Böceğin zararı bitkinin fide döneminde olmakta, bitki belirli büyüklüğü aldığında fazla etkili olmamaktadır.

 Konukçuları

Şeker pancarı

Mücadele Yöntemleri

Kimyasal Olmayan Mücadele

✓  Asıl zararını fide döneminde yaptığı için ilkbahar donları dikkate alınarak mümkün olduğu kadar erken ekim yapılıp, hassas dönemin zararlı kışlakta iken atlatılması göz önünde bulundurulabilir.

✓  Bir önceki yıl ekim yapılan alanlarda kalan şekerpancarı bitkileri ile Beta triqyna imha edilirse böcek beslenmek için konukçu bulmada zorluk çekeceği için yoğunluk artışı fazla olmaz. Ayrıca tohum verme durumuna gelmiş olan pancar bitkileri tarladan ayıklanacak olursa ertesi yıla kalan konukçu bitki sayısında düşüş olacaktır.

✓  Ekimin sık yapılması ve polygerm tohumluk kullanılması durumunda böceğin zararından dolayı bazı fideler ölse dahi geriye kalanlar tarladaki normal sıklığı devam ettireceklerdir.

✓  P. maculatum`un problem oluşturduğu alanlarda münavebenin tarla tarla olmak yerine bölge şeklinde olması böceğin bulaşmasını frenleyecektir.

✓  Yukarıda da belirtildiği gibi böceğin uçma özelliğinin olmayışı birbirinden uzak olan alanlarda yapılacak ekimde bulaşmayı belki de tümüyle ortadan kaldıracaktır.

✓  Yaprak sapının toprağa yakın kısımlarında beslenen nimf ve erginler tarla sulamalarında hafif göllendirme olduğunda suya geçmekte bunların önemli bir kısmı tekrar konukçuya tutunup beslenme özelliğini kaybederek imha olmaktadırlar.

✓  Böceğin yabancı ot konukçusu olan B. triqyna`nin böceğin zararına dayanıklı olduğu göz önüne alınarak ıslah çalışmalarıyla bu kalıtsal faktörün şekerpancarı bitkisine aktarılma olanakları araştırılabilir.

✓  Kalıcı etkisi kısmen uzun süren tohum ilaçları kullanılmasının doğuracağı sonuçlar araştırılabilir.

✓  Zararın tarla kenarlarından başlayıp iç kısımlara doğru ilerlediği göz önüne alınarak, böceğin bulunduğu alanlarda yapılan ekimlerde çimlenme başladığı andan itibaren sürvey yapılarak böceğin bitkiye geçmek üzere olduğu tespit edilip sadece tarla kenarlarında şerit halinde ilaçlama düşünülebilir.

Kimyasal Mücadele

Kullanılabilecek bazı etken maddeler