(Alternaria alternata)
Tanımı ve Yaşayışı
Alternaria cinsine dahil patojen türlerin konukçuya özelleşmiş toksin salgılamaları ve aseksüel dönemlerinin morfolojik benzerlikleri nedeniyle, A.alternata olarak sınıflandırılmasının gerektiği bildirilmiştir. Ancak, etmenin sınıflandırılmasında birlikteliğe varılamadığından, bazı araştırmacılar etmeni, A.alternata’nın elma patotipi A. mali olarak, yada A.mali türü olarak da adlandırmaktadır. Alternaria alternata (=Alternaria tenuis Ness.) yara paraziti olan bir hastalık etmenidir. A.alternata birçok bitkilerin zayıflamış veya ölmüş dokularında saprofit olarak da yaşayabilir. Etmenin kolonisi, besi yerinde, zeytinimsi siyah veya siyah, bazen gri renktedir. Konidiosporlar genellikle uzun, sık dallanan zincirler halinde ve ters armut, yumurta, elipsoit, kısa konik veya silindirik şekildedir. Konidiosporlar, bazen kendisinin üçte biri kadar uzunlukta olan bir gagaya da sahip olabilir. Konidioforlar, düz çeperli yaklaşık 50 μm uzunlukta ve 3–6 μm kalınlığında, 1–3 bölmeli, tek veya gruplar halinde, dallı veya basit, düz veya kıvrımlı, soluk veya altın sarısı renktedir. A. alternata yaygın olarak bulunabilmektedir. Hastalığın optimal gelişimi rutubetli ortam ve 26–28o C sıcaklıkta olmakla birlikte, 0°C de dahi gelişme gösterebilmektedir. Uygun şartlarda penetrasyondan 8–10 gün sonra hastalık belirtisi ortaya çıkar. A.alternata zayıf bir patojen ve son derece yaygın bir saprofit olup, birçok bitkilerin zayıflamış veya ölmüş dokularında, gıda artıklarında, toprak vb. maddeler üzerinde bulunmaktadır. Rüzgârla, kuşlarla ve mekanik olarak bulaşabilmektedir.
Zarar Şekli ve Belirtileri
✓ Hastalık ilkbaharda genç yapraklar çiçek ve küçük meyvelerde görülür. Yapraklarda küçük, koyu renkli, düzensiz ve koyu renkli lekeler oluşur.
✓ Hastalık ilerledikçe bu lekeler genişler, yaprakların yarıya yakın bir kısmını enfekte eder. Hastalık çiçek ve küçük meyveleri de enfekte eder.
✓ Genellikle kaliksten (meyve tacı) başlayan koyu kahverengi büyük lekeler şeklinde simptom oluşturur. Kabuk kuru mat bir görünüm alır. Gelişme geriler.
✓ İleri dönemlerde kabuk çatlamaları ortaya çıkar.
Konukçuları
Etmen Polifagtır.
Mücadele Yöntemleri
Kimyasal Olmayan Mücadele
✓ Çiçek tomurcukları belirginleşmeye başladığında, -Taç yapraklar dökülünce, -Meyveler yarı büyüklüğe ulaşınca yapılacak fungusit uygulamaları başarılı sonuçlar vermektedir.
✓ Ağaç üzerinde kalan yada yere dökülen enfekteli meyvelerin toplanması, sık dikim yapılmaması, bahçede iyi bir havalanmanın sağlanabilmesi için gövde sayısının fazla olmaması ve budama yapılması da hastalıkla mücadelede önemlidir.
Kimyasal Mücadele
İlaçlama zamanı
1. ilaçlama: Meyve tatlanma başlangıcında (yaklaşık ¾ meyve büyüklüğü)
2. ilaçlama: Kullanılan ilacın etki süresi bitiminde, ikinci ilaçlama yapılmalıdır.
Kullanılabilecek
bazı etken maddeler