(Xanthomonas vesicatoria)

Tanımı ve biyolojisi

Xanthomonas campestris var. vesicotoria (L.R. Jones). Dye bakteriyel etmen olup, domates, biber ve yabancı otlarda ortaya çıkmaktadır. Bakteriyel etmen hastalıklı bitkilerin sayesinde aylarca tohum yataklarında ve tohum üzerinde canlılığını muhafaza edebilir. Bakteriyel etmen, tarlada bırakılmış bitkilerin kök ve gövdelerinde, yabancı otlar üzerinde canlılığını korur ve diğer sezona bakteriler taşınmaktadır. Toprakta ise uzun süre canlılığını muhafaza edemeyebilir. İlk bulaşma tohum, bulaşık şaşırtılmış fide, yabancı otlar ve bulaşık bitki ve toprak ile olabilir. Bakterinin giriş yerleri işleme esansında açılmış yaralar ve doğal açıklardır. Yüksek nisbi nem ve sıcaklıklar bitki enfeksiyonu için uygun koşullardır. Yüksek nitrojen seviyesi azalan hastalık şiddeti ile ilişkilidir.

Hastalık Belirtisi

✓  Yapraklarda ilk belirtiler küçük, şekilsiz, yağlımsı lekeler şeklindedir. İlerleyen dönemlerde lekelerin birleşmesiyle tüm yaprak kurur.

✓  Erken dönemde hastalık görülürse fide ve genç bitkiler tamamen kavrulur.

✓  Yaprak sapı, sap ve meyve sapında yaprak belirtilerine benzer yağlı görünüşte lekeler oluşur.

✓  Meyvelerde ise başlangıçta küçük, zamanla büyüyen, hafifçe çukur, ortası çatlayan lekeler oluşur ve zamanla bu lekeler meyveyi tümden çürütebilir.

✓  Hastalığı oluşturan etmen tohumla da taşınabilen bir bakteridir.

✓  Hastalıklı bitki artıklarıyla toprağa geçip toprağı da bulaştırabilir.

✓  Özellikle çiçek devresinde domates bitkilerini hastalandırdığında önemli ürün kayıpları oluşturur.

Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:

Domates, biber, köpek üzümü

Mücadele Yöntemleri:

Kimyasal olmayan mücadele  

✓  Temiz tohumluk kullanılmalıdır.

✓  Fide döneminde Hastalık Belirtisi gösteren bitkiler fidelikten uzaklaştırılarak imha edilmelidir.

✓  Fidelik ve seralar sık sık havalandırılmalıdır.

✓  Hastalığın görüldüğü seralarda 2–3 yıllık ekim nöbeti uygulanmalıdır.

Kimyasal Mücadele:

Fidelikte ve serada hastalık görülür görülmez koruyucu olarak yeşil aksam ilaçlaması yapılmalıdır. Koruyucu olarak Fide döneminde haftada bir, tarla da 8–10 gün ara ile 2–3 uygulama yapılmalıdır.

Kullanılacak Etken Maddeler