Elma yaprak bükeni (Archips rosanus)

Adi yaprak bükücüsü (A.xylosteanus)

Tanımı ve Yaşayışı:

Yaprak büken ergininin kanat açıklığı 18–22 mm olup, rengi açık zeytin ile kahverengi arasında değişmektedir. Yumurtalar önce cam veya su yeşili renkte olup daha sonra ağaç kabuğu rengini alır ve paket halinde bırakılır. Bir pakette ortalama 60 adet yumurta bulunur. Larvanın vücudu sarı-yeşil, koyu yeşil renkte başı ise kahverengi siyah renklidir. Dokunulduğunda larvalar zikzaklar yaparak kendilerini geri atıp salgıladığı bir iplikçik yardımı ile yere doğru sarkarlar. Olgun larvalar ortalama 20- 22 mm uzunluğundadır. Kışı yumurta döneminde geçirirler. Ege Bölgesinde mart başından itibaren yumurtalar açılmaya başlar. İlk çıkışlar genel olarak sert çekirdekli meyve ağaçlarında çiçeklenme dönemine; armutta çiçeklenmeye yakın; elma ve ayvada tomurcukların patlama dönemine rastlar. Gelişmelerini 4 gömlek değiştirerek 16-21 günde tamamlayan larvalar kıvırdıkları yapraklar arasında, mayısın ilk haftası içinde pupa olur. Gelişmelerini 12-14 günde tamamlayan pupalardan ise ilk erginler mayıs ortasından itibaren çıkmaya başlar. Çıkışlar mayıs sonu ile haziranın üçüncü haftası arasında en yüksek noktasına ulaşır ve temmuzun ilk haftasına kadar sürer. Kelebekler çıkışlardan 3-4 gün sonra gece yumurta bırakır. Yumurtalarını, çoğunlukla ağaçların gövde ve kalın dallarının yere doğru bakan düz, pürüzsüz kısımlarındaki kabukları üzerine bırakırlar.

Zarar Şekli:

• Larvalar ilk iki dönemlerinde yeni sürmüş yaprakların uçlarını; gözlerin iç ve dış kısımlarını yanlardan ve dip kısımlarından yiyerek beslenirler. Çiçeklerin erkek ve dişi organları ile taç yapraklarını ipeğimsi bir ağ ile birbirine bağlayarak bir yumak haline dönüştürürler. Sonra bu çiçeğin içinde, erkek organların sap ve dişi organların yumurtalık kısımlarını yiyerek çiçeğin ölümüne neden olurlar.

Konukçuları:

Elma, armut, kiraz, ayva, kayısı, nar, badem, erik, ceviz, fındık, malta eriği, turunçgil, frenk üzümü, böğürtlen, ahududu.

Mücadele Yöntemleri:

Mekanik Mücadele:

Erken ilkbahar, sonbahar ve kış aylarında, gövde ve kalın dallardaki yumurta paketleri ezilerek yok edilmeli, parazitlenmiş (siyah) yumurtaların ezilmemesine dikkat edilmelidir.

Biyoteknik Mücadele:

Ağaç başına 5-6 adet yumurta paketi bulunan bahçelerde kelebek çıkışından 1 hafta sonra her ağaca 1 adet besi tuzağı asılarak kitlesel tuzaklama yapılmalıdır.

Kimyasal Mücadele:

Ağaç başına ortalama 5 adetten fazla yumurta paketi bulunan ve erken ilkbaharda çiçek ve yaprak buketlerinin %5’den fazlası larva ile bulaşıksa kimyasal mücadele yapılır. İlaçlama elmada pembe tomurcuk döneminde yapılır.

Kullanılabilecek etken maddeler