(Scolytus rugulosus)

Tanımı ve Yaşayışı:

Erginleri yaklaşık 2-3 mm boyunda olup silindir şeklinde, tombul yapılı, koyu esmer veya parlak siyah renktedir. Erkek ve dişi bireyler birbirine benzer, ancak erkekler dişilere göre daha açık renktedir. Dişilerde pronotum ve elytra benzer renkte iken, erkeklerde pronotum elytradan daha koyu renklidir. Baş; üçgen şeklinde olup, öne doğru kıvrık ve pronotum altında gizlenmiş gibi görünür. Antenleri, bacakları ve elytranın arka kısmı hafif kırmızımsı kahverengindedir. Birinci ve ikinci abdomen segmentleri şişkin olup diğer segmentler sona doğru giderek daralır. Yumurta yaklaşık 0.5 mm boyunda, oval yapılı ve beyaz renkli olup erkek birey tarafından açılan bir odacık içerisindedir. Larva yaklaşık 3.0-3.5 mm boyunda, beyaz renkli, tombul, kıvrık yapılı ve bacaksızdır. Kışı, larva döneminde kabuk altında açmış oldukları galeriler içerisinde geçirir. İlkbaharda beslenmeye başlayan larvalar, beslenme sonucu açtıkları galerilerin uç kısmında pupa olur. Nisan ayı sonunda ilk erginler çıkar ve bu çıkışlar yaklaşık bir ay devam eder. Dişi bireyler, odun dokusunda 2-3 cm uzunluğunda galeri açarak içerisine ortalama 20-80 adetlik gruplar halinde kambiyum tabakasının altına yumurta bırakır. Yumurtalar 3-7 gün içerisinde açılır ve genç larvalar 10-20 cm uzunlukta farklı yönlere doğru türe özgü galeriler açar. Galerilerin iç kısmı larvaların beslenme pisliği (talaş) ile doludur. Birinci döl erginleri temmuz başlarında ve ikinci döl erginleri de eylül ayı ortalarında görülür. Yılda 1-3 döl verir.

Zarar Şekli:

Ağaçların odun ve kabuk kısımlarında türlere özgü galeriler açarlar. İlk galeriye bırakılan yumurtadan çıkan larvalar, bu ana galeriye dik açıda ikincil galerileri oluştururlar. Erginler ağaçların göz diplerinden girerek bu gözlerin kurumasına neden olur.

• Yazıcı böcek saldırısına uğramış bir dalın kabuğu kaldırıldığında, 2-3 cm boyunda kısa bir ana galeri ve içi odun tozu ile dolu 10-20 cm uzunluğunda birçok galerinin varlığı görülür. Bakımsız ve zayıf ağaçlara saldırdıkları gibi, bunların da yine daima zayıf dallarını tercih ederler. Beslenme düzeni bozulan dalcıklar kurur. Bazı durumlarda sağlıklı ağaçlara da saldırırlar. Sonraki yıllarda meyve verimi düşer. Saldırdıkları ağaçları 2-3 yıl içinde kuruturlar.

Konukçuları:

Elma, armut, kiraz, erik, şeftali, kayısı, ayva, fındık ve kestanedir

Mücadele Yöntemleri

Kimyasal olmayan mücadele

Meyve Yazıcı Böceği`ne karşı en etkili mücadele yöntemidir. Bu zararlılar daha çok zayıf ve stresli ağaçları tercih eder. Bunun için;

• Budama, gübreleme, sulama ve toprak işlemesi zamanında yapılarak ağaçların kuvvetli tutulması gerekir
• Yazıcı böcek zararından dolayı tamamen kuruyan dal ve ağaçlar imha edilmeli veya bahçeden uzaklaştırılmalıdır.
• Erginler, bitki dokusuna giriş için yara yerlerini tercih ettiklerinden bu kısımlar aşı macunu ile kapatılmalı ve budamalar mutlaka ergin çıkışlarından önce bitirilmelir.

Mekanik Mücadele

Budama artıkları bahçeden en az 2 km uzaklaştırılmalıdır. Bu artıklar yakacak olarak kullanılacaksa bir yere yığılmalı, bu yığınlara çoğalmak üzere gelen böceklerin talaş çıkardıkları görüldüğünde dal yığınları ilaçlanmalıdır. Nisan, haziran ve eylül aylarında olmak üzere yılda üç kez ağaçlara taze veya solmuş dallar tuzak olarak asılmalı, parazit çıkışı olduktan sonra bu tuzak dallarda talaş çıkmaya başlar başlamaz, hepsi toplanıp yakılarak imha edilmelidir. Aynı şekilde, bulaşık dallar bahçeden uzaklaştırılmalı, özellikle fidanlıklarda yerde kuru dal bırakılmamalıdır.

Tuzak

Alkol (% 96) +Toulen(1) 1 ad./ha tuz.

Kimyasal Mücadele:

İlkbaharda nisan-mayıs aylarında yapılacak gözlemlerle kurumuş dallarda ergin çıkışları görülür görülmez birinci ilaçlama ve ilacın etki süresi dikkate alınarak ikinci ilaçlama yapılır. İkinci döle karşı yine aynı şekilde temmuz, ağustos aylarında yapılacak gözlemler sonucu ergin çıkışları görülür görülmez birinci ve ilacın etki süresi dikkate alınarak ikinci ilaçlama yapılır. Kimyasal mücadele önerilmemektedir.