Elma yeşil yaprakbiti (Aphis pomi)
Elma gri yaprakbiti (Dysaphis plantaginea)
Kırmızı gal yaprak bitleri (Dysaphis spp.)
Tanımı ve Yaşayışı:
Yeşil yaprak biti
Kanatsız dişi, kanatlılardan biraz daha iricedir . Baş, toraks ve abdomen parlak, sarımsı yeşil renklidir. Kauda silindirik şekilde, kaideye doğru hafif boğumlu, ucu küt, siyaha yakın koyu yeşil renktedir. Kornikulus siyah renkli olup, kaudadan 1.5-2.5 katı daha uzundur.
Yazlık kanatlı dişilerde baş ve toraks siyah, abdomen parlak yeşil renktedir. Özellikle mayıs ve haziran aylarında limon sarısı renginde koloni halinde olan bireylere rastlanır. Elma Yeşil Yaprak Biti, ekim ve kasım aylarında kanatsız dişi ve erkek bireyler oluşturur. Kışı yumurta döneminde geçirir. Yumurtalarını sonbaharda elma ağaçlarının bir yıllık sürgünlerinin genellikle uca yakın kısımlarına teker teker, dalı sıvayacak yoğunlukta bırakır. Yumurta elips şeklindedir. Bırakıldığı zaman açık yeşil renktedir, daha sonraları renk koyulaşarak parlak siyah rengini alır. Yumurta açılımı ilkbaharda mart sonu nisan ayı başlarında, tomurcukların patlamasına yakın devrede olur. Çıkan yavrular genç yapraklar, çiçek tomurcukları ve çiçek çanak yapraklarında beslenir. Yeni doğan yavru 7 gün içerisinde ergin olup, döl verir. Bu çoğalma süresince bireyler arasında kanatlı ve kanatsız bireyler görülür. İlk kanatlı bireyler nisan ayının sonları ile mayıs başlarında görülür. Özellikle sürgünlerde zarar vermeleri nedeniyle fidanlıkların en önemli zararlılarındandır. Zararlı bütün yaşamını elma üzerinde geçirir, ancak bazı bireyler yaz konukçusu olan diğer bitkilere de geçer. İlk kolonilerden itibaren görülen kanatlılar, diğer elma ağaçlarına uçarak bulaşmayı yaygınlaştırır.
Elma Gri Yaprak Biti
Kanatsız dişiler 1.5-3.0 mm boyunda, iri, koyu zeytin yeşilinden ambergül, pembemsi, pembemsi kahverengine ve gri menekşeye kadar değişik renklerdedir . Vücutlarının üzeri beyazımsı bir toz ile örtülüdür. Yeni gömlek değiştirmiş olanlarda bu toz tabakası görülmez. Kornikulusları uzun ve siyah renkli, antenler vücut uzunluğunda, kauda çok kısa ve dip kısmına doğru genişleyen üçgen biçimindedir. Kanatlı dişilerde baş ve toraks parlak siyah, abdomen paslı kahverengindedir. Abdomen üzerinde geniş siyah bir leke bulunur. Kornikulus silindirik ve uç kısmı koyu renklidir. Kauda çok kısa ve uca doğru hafifçe sivri olup, koyu renklidir. Pembe elma Yaprak Biti olarak da bilinen bu Yaprak Biti kışı kışlık konukçusu olan elma ağaçlarının 2-3 yıllık dalları üzerine, daha çok tomurcukların yakınına bırakılmış yumurta döneminde geçirir. Yumurta açılımı nisan başlarında olur. Pembe tomurcukların patladığı dönemde yumurtalardan çıkan nimfler genç yaprakların alt yüzlerinde koloni oluşturur ve bu yapraklar kıvrılır . Yapraklar damar boyunca sarı renk alır. Popülasyon yoğunlaştığı zaman Yaprak Bitleri dallara geçerek zararın artmasına, meyve demetinde zarar meydana getirerek meyvelerin deforme olmasına ve küçük kalmasına sebep olur. Elma yaprakları farekulağı dönemindeyken ve Elma Yeşil Yaprak Biti`nden biraz daha geç görülür. 10-15 gün içerisinde ergin olur. Mayıs-haziran ayının ortalarına kadar 7 döl verir.
Kırmızı Gal Yaprak Biti
Kışı yumurta döneminde yaşlı dallar ve gövde kabukları altında geçirir. Tomurcukların patladığı dönemde yumurtalardan çıkan nimfler genç yaprakların alt yüzlerinde koloni oluşturur ve çiçekten hemen sonra otsu bitkilere göç ederler. Bazı bireylerin göçü ise mayıs, haziran aylarına kadar devam eder. Yaz sonunda yeniden elma ağaçlarına dönüş olur ve döllenmiş dişiler kışlayacak yumurtalarını bırakır.Beslendiği yapraklar kıvrılarak kırmızı renk alır. Bu zarar şekli bakımından Elma Gri Yaprak Biti’den ayırt edilebilir.Dış görünüşleri bakımından Elma Gri Yaprak Biti’ne çok benzer. Kanatsız dişiler pembemsi gri renktedir. Vücudun üzeri tozlu bir görünüme sahiptir. Kornikulus ve kaudanın uç kısımları koyu renktedir. Vücut uzunluğu 1.8-2.4 mm’dir. Kanatlı dişilerde baş ve toraks koyu kahverengi ve siyahımsı renkler arasındadır. Kornikulus ve kaudanın uç kısmı koyu renklidir.
Zarar Şekli:
✓ Yaprakbitlerinin meyve ağaçlarının taze sürgünlerinde, genç yapraklar ve yaprak sapları üzerinde gruplar halinde beslenmeleri sonucunda, sürgünlerde kısalma ve yapraklarda kıvrılma görülür.
✓ Yoğunluğunun yüksek olması halinde, meyvelerin küçük kalmasına ve şeklinin bozulmasına neden olmaktadır.
✓ Bazı türler beslendikleri yaprakların kuvvetlice kıvrılmasına, kırmızı lekelerin oluşmasına, meyvelerin şeklinin bozulmasına ve küçük kalmasına neden olurlar.
Konukçuları:
Elma, armut, ayva, şeftali, kayısı, badem, erik, kiraz, vişne ve zerdali
Mücadele Yöntemleri:
Kimyasal olmayan mücadele:
✓ Kış ve erken ilkbaharda ağaçlar kontrol edilmeli, yumurta görüldüğü taktirde yapılacak budama ile popülasyon düşürülmelidir.
Kimyasal Mücadele :
Elma yeşil yaprakbitine karşı en uygun ilaçlama zamanı, ağaçların yapraklı olduğu devrede, 100 sürgünde 15 bulaşık sürgün görüldüğü zamandır. Elma gri yaprakbiti ve Elma kırmızı gal yaprakbitine karşı en uygun ilaçlama zamanı, pembe tomurcuk veya çiçek taç yapraklarının döküldüğü dönemde; Elma gri yaprakbiti için 100 sürgünde 1 koloni, Elma kırmızı gal yaprakbiti için 100 sürgünde 5 koloni görüldüğü zamandır.
Kullanılabilecek etken maddeler
