(Aculus schlechtendali Nal.)
Tanımı ve Yaşayışı
İğ şeklinde, sarımsı kahverenginde ve uzunluğu 0.16-0.18
mm’dir. İki çift bacaklı ve gözle görülemeyecek kadar küçüktür. Kışı ergin dişi
döneminde, gevşek yapılı ağaç kabukları altında, tomurcuklara yakın yarık ve
çatlaklarda, sürgünlerde, tomurcuk pulları altında guruplar halinde geçirir.
Tomurcukların patlamasıyla ortaya çıkan
zararlı, gelişmekte olan çiçekler ve yaprak dokusu üzerinde beslenmek amacıyla,
ayrılan çiçek tomurcuklarına saldırır ve aynı zamanda kabarmakta olan odun
gözlerine de geçerler. Mayısta ortaya çıkan erkek ve yazlık dişi bireyler
çiftleştikten sonra, dişiler yumurtalarını çiçek tomurcukları ile odun
gözlerinin yeşil aksamı üzerine bırakırlar. Çiftleşmeleri ilkbahar ve yaz
süresince devam eder ve döller birbirine karışır. Kışlık dişi formu haziran
sonu veya temmuz başlarında gözükür ve artmaya başlar. Zararlı popülasyonu çok
hızlı bir şekilde çoğalır, yazın yumurtadan ergin oluncaya kadar geçen gelişme
süresi 1-2 haftadır. Zararlı ağustos ayında çok fazla sayıda (yaprak başına
yüzlerce birey) ve genellikle yaprakların alt yüzlerinde bulunurlar. Daha sonra
zararlı popülasyonu hızla düşer ve kışı geçirmek üzere ergin dişiler kışlama
yerlerine çekilir.
Zarar Şekli
- Zararlı, yaprakların alt yüzünde keçeye benzer düzensiz
şekil bozukluğuna neden olur, yaprakların alt yüzü donuk ve solgun, benekli bir
görünüm alır.
- Akar ile yoğun olarak bulaşık yapraklar gümüşi bir renk alır
ve daha sonra pas rengine veya kahverengine dönebilir.
- Şiddetli zarar görmüş yapraklar zamanla kuruyup büzülür,
ağacın sürgün gelişimi zayıflar.
- Bazen de zararlı, meyvelerde paslanma meydana getirerek,
meyvenin pazar değerinin düşmesine neden olabilir.
Konukçuları:
Öncelikle elmada yaygın olarak bulunur. Armutta da zarara
neden olabilir.
Mücadele Yöntemleri
Biyolojik Mücadele
Doğal düşmanlarının korunması ve etkinliklerinin
arttırılması için ilaçların seçimine ve ilaçlama zamanlarının ayarlanmasına
özen gösterilmelidir. Faydalı akarlardan T. pyri’nin bulunduğu elma
bahçelerinde ağustos ayında kesilen ince dalların bu faydalı akarın bulunmadığı
bahçelerdeki elma ağaçlarına asılarak T. pyri’nin bulaşması ve popülâsyon
oluşturması sağlanabilir.
Kimyasal Mücadele
Bu zararlıya karşı zorunlu olmadıkça kimyasal mücadele
yapılmamalıdır. Elma pasakarı’nın mücadelesine karar vermek için çiçeklenme
öncesi ve çiçeklenme sonrası kontroller gereklidir. Mayısta 100 yaprakta
yapılan sayımlarda yaprak başına ortalama 300-400 akar, ağustos ve eylül
aylarında ise yaprak başına ortalama 700-1000 akar bulunursa ilaçlama yapılır.
Sayımlar, hazirandan başlayarak sürgünlerin uçtan itibaren 1/3’lük kısmındaki
yapraklarda akar fırçalama aleti ile yapılır.
Kullanılabilecek etken maddeler