(Stephanitis pyri)
Tanımı ve Yaşayışı
Erginleri 4-5 mm boyunda, 2.5 mm eninde olup,
vücudu yassı ve geniş olan süslü bir böcektir. Üstten bakıldığında saydam
olan ön kanatları arı peteği gibi desenlidir. Uçları ve orta kısmı duman renginde
gölgelidir. Toraks ve abdomen kahverengimsi siyah, bacakları koyu sarı
renklidir. Petek gözleri iyi gelişmiştir. Antenleri 5 segmentli pronotum
yüksekçe ve öne doğru uzanmış, başı örter durumdadır. Yumurtaları yaklaşık 2
mm uzunluğunda ve parlak siyah renklidir. Nimfler, erginden farklı görünüşe sahip olup
renkleri siyahtır. Abdomenin iki yanında 12 adet çıkıntı bulunmaktadır. Kışı
ergin dönemde ağaç kabukları altında, taşlar arasındaki toprak, yarık ve
çatlaklarda ve kurumuş yapraklar altında geçirir. Nisan ayından itibaren
kışlakları terk ederek meyve ağaçlarına geçer daha sonra 9-10 gün yaprakların
özsuyu ile beslenir ve çiftleşirler. Mayıs başından itibaren dişiler
yumurtalarını tek tek yaprağın alt epidermisine ve doku içine bırakırlar. Yumurtalarını
korumak amacı ile üzerini zift gibi yapışkan bir sıvı ile örterler.
Yumurtaların sadece uç kısımları görünür. Bir dişi ömrü boyunca 21-127 adet yumurta
bırakır. Bırakılan yumurtalar 20-25 gün sonra, (yaklaşık haziran başından
itibaren) açılmaya başlar. Nimfler
önceleri siyah renkli olup, gömlek değiştirdikçe renkleri açılır. Ergin
oluncaya kadar beş gömlek değiştirir ve ortalama 22 günde ergin olur. Erginler
ekim ayından itibaren kışlağa çekilmeğe başlarlar. S. pyri, yılda 2-3 döl
verir.
Zarar şekli
- Zararlının nimf ve erginleri yaprakların özsuyunu
emerek klorofilin parçalanmasına ve dolayısıyla yaprakta sarımsı beyaz
lekelerin oluşmasına neden olur.
- Yaprağın alt yüzünde küçük damlacıklar halinde
biriken pislikleri ve salgıladıkları tatlımsı maddeler, yaprağın solunum
yapmasını engeller ve yapraklarda kuruma ve dökülmelere yol açar.
- Yoğunluğun yüksek olduğu durumlarda; ağaçlar iyi
gelişemez, sürgünler tam olgunlaşamaz, meyveler küçük ve kalitesiz olur.
Konukçuları
Armut kaplanı polifag bir zararlıdır. Birinci
derecede elma, armut ve ayvada zarar yapmaktadır. Ayrıca kiraz, vişne, şeftali,
kayısı, erik, ceviz, kestane, muşmula, fındık, akdiken, gül, kavak, söğüt,
karaağaç, çınar ve süs bitkilerinde de zarar yapmaktadır.
Kimyasal olmayan mücadele
- Yeni tesis bahçelerde sık dikim yapılmamalı
- Aşırı sulama ve azotlu gübre uygulamasından
kaçınılmalıdır.
- Bahçe içi ve çevresinde yabancı ot temizliğine özen
gösterilmeli.
- Ağaçlar her yıl düzenli budanarak bahçe içi hava
sirkülasyonu iyi sağlanmalıdır.
Kimyasal mücadele
Nisan ayından itibaren erginlerin kışlaklarından
çıkıp yapraklara geçtiği, fakat henüz yumurta bırakmadığı dönemde 10 ağacın
farklı yönündeki birer sürgünden alınan toplam 100 yaprakta ergin sayısı,
yaprak başına ortalama 1 adet olduğunda ilk ilaçlamaya karar verilir.
İlaçlama Zamanı:
Birinci döl nimflerinin yoğun olduğu haziran ayında
yukarıdaki yöntemle ergin ve nimfler sayılır. Yaprak başına ortalama 2-4 adet
ergin ve nimf mevcut ise, ikinci ilaçlama yapılır.
Kullanılabilecek etken maddeler
Ceviz için ruhsatlı etken madde bulunmamaktadır.