Sinonimi: İç kararma, senesens bronzlaşması
Hasar Tipi: Fizyolojik
Hasarın Görüldüğü Yer: Meyve iç dokusu (özellikle kabuk altı ve iletim demetleri çevresi)
Hasarın Zamanı: Hasattan sonra, genellikle uzun süreli depolamada
Etkilenen Çeşitler: Tüm elma çeşitleri, ancak iri ve geç hasat edilen meyveler daha duyarlıdır

Belirti ve Bulgular:
Bu bozukluk, meyvenin kabuğuna yakın iç dokularda başlayan ve zamanla merkeze doğru ilerleyen dairesel kahverengi bronz lekeler ile karakterizedir. Lezyonlar, genellikle et dokusunun yumuşaması ve esmerleşmesi ile birlikte gözlenir. Çoğu zaman dış kabukta belirgin bir iz bulunmaz, bu nedenle bozukluk ancak meyve kesildiğinde fark edilir.

Meyve kabuğunun hemen altından başlayan bronzlaşma, ilerleyen dönemlerde çekirdek evine kadar yayılabilir. Aşırı yumuşama, çökme veya boşluk oluşumu eşlik edebilir. Bu bozukluk genellikle yaşlanma (senesens) ve hatalı uzun süreli depolama koşulları ile ilişkilidir.

Patojen Oluşumunun Nedeni:
Bir enfektif etken yoktur. Hasar aşağıdaki faktörlerin kombinasyonundan kaynaklanır:

• Geç hasat

• Düşük kalsiyum içeriği

• Zayıf epidermis yapısı veya büyük meyve çapı

• Yetersiz ön soğutma

• Çok uzun süreli veya uygun olmayan koşullarda (yüksek sıcaklık dalgalanmalı) depolama

• Yüksek CO₂, düşük O₂ dengesizliği

• 1-MCP uygulanmamış olgun meyvelerde hızla ilerleyebilir

Fizyolojik Sebepler:
Meyvenin aşırı olgunlaşması (senesens) sonucunda dokularda oksidatif stres artar. Bu stres altında:

• Hücre zarı geçirgenliği bozulur

• Solunum oranı artar

• Hücreler arasında yapısal bütünlük kaybolur

• Et dokusu kahverengileşir ve yapışkan-çökük bir yapı alır

Geç hasat edilen meyvelerde etilen üretimi ve solunum oranı daha yüksektir. Bu durum hücre yaşlanmasını hızlandırır. Ayrıca kontrollü atmosfer (CA, ULO) veya dinamik kontrollü atmosfer (DCA) sistemlerinin düzgün çalışmaması, bu bozukluğu tetikleyebilir.

Mücadele Önerileri:

• Hasat zamanı optimize edilmeli – geç hasattan kaçınılmalıdır

• Meyve boyutu ve kabuk yapısı dikkate alınarak çeşit bazlı depolama süresi belirlenmelidir

• Depolamadan önce hızlı ve yeterli ön soğutma yapılmalıdır

• CA/ULO sistemleri çeşit özelinde ayarlanmalı, ani oksijen veya karbondioksit değişimlerinden kaçınılmalıdır

• 1-MCP uygulaması, olgun meyvelerde etilen salınımını baskılayarak bozukluk riskini düşürür

• Depolama süresi sınırlandırılmalı, özellikle iri ve geç hasat edilen meyveler için rotasyon planı yapılmalıdır