Hasar tipi: Fizyolojik
Hasarın yeri: Dış, iç ve dış
Hasarın oluşumu: Hasattan sonra ortaya çıkar
Hasarın görüldüğü çeşitler: Red Delicious, Kanzi®-
Nicoter, Golden Delicious, Gala, Braeburn
Belirtileri: Başlangıçta, hasar meyve kabuğunda
küçük, yüzeysel çatlaklar gösterir, bunlar artan olgunluk veya depolama süresi
ile daha büyük hale gelir ve esas olarak meyvenin orta bölgesinde bulunur. Çoğu
vakada sadece deri değil, altındaki etin bir kısmı da yırtılır. Çatlamış
meyvenin eti unlu, kısmen kuru bir kıvama sahiptir ve meyve giderek sululuğunu
ve lezzetini kaybeder. Çeşidine bağlı olarak et rengi kirli kremsi beyazdan
çatlak bölgelerde açık kahverengiye kadar değişir. Genellikle çatlak bölgelerde
yara parazitlerinden kaynaklanan enfeksiyonlar meydana gelir ve çatlak bölgeler
çürümeye başlar. Özellikle büyük boy ve çok geç hasat edilmiş veya aşırı
depolanmış meyveler, depodaki nem ve sıcaklığın çok yüksek olması durumunda
patlama riski altındadır.
Patojen oluşumunun nedeni: Çok geç hasat, çok uzun
depolama gecikmesi veya meyvenin çok uzun süre depolanması esas olarak hasarın
nedenleri olarak kabul edilir. Ayrıca, yüksek nem ve yüksek sıcaklıkta
depolamada hasarın boyutu artar.
Fizyolojik sebepler: Hasarın oluşumu meyvenin
yaşlanması (senesens) ve depolanma süresi ile yakından ilişkilidir.
Araştırmalar, aşırı olgunlaşmış meyvelerde ve çok uzun depolama sürelerinde,
meyve eti hücreleri arasındaki temasların zayıfladığını ve böylece hücre
kohezyonunda yaşa bağlı bir gevşeme olduğunu göstermektedir. Bunun başlıca
nedeni meyve hücrelerinin orta lamellerinde (bitki hücre duvarının bileşenleri)
meydana gelen yapısal değişikliklerdir. Orta lamellerin yaşa bağlı olarak
çözülmesi nedeniyle, hücre şekli giderek daha küresel hale gelir, hücrelerin
alan ihtiyacı artar ve sonuç olarak cilt katmanları üzerindeki baskı da artar.
Buna ek olarak, meyveler ticari elma depolaması sırasında genellikle yüksek
bağıl neme maruz kalır ve böylece turgor (bitki hücrelerinin hücre duvarı
üzerindeki hücre özsuyunun basıncı) korunur. Artan iç basınç, olgunlaşma süreci
nedeniyle zaten zayıflamış olan kabuğun ve alttaki meyve etinin patlamasına
neden olabilir. Meyve dokusu çiğnendiğinde genellikle etli olarak algılanır,
çünkü hücreler artık ısırıldığında patlayarak açılmaz, böylece gevrek bir
tazelik hissi yaratır, ancak basınç uygulandığında hücre bağı sadece kayar.
Mücadele önerileri: Prensip olarak, meyvenin
zamanında hasat edilmesi veya önerilen hasat zamanına doğru bir şekilde uyulması
ve meyvenin depodan zamanında çıkarılmasıyla yaş çatlaması önlenebilir. Buna ek
olarak, her çeşidin optimum bağıl nem aralığı ve optimum depolama sıcaklığı
depolama süresi boyunca korunmalıdır.