Hasar Tipi: Fizyolojik
Hasarın Yeri: Meyve iç dokusu (özellikle damar demetleri ve kabuk altı)
Hasarın Oluşumu: Hasattan sonra, genellikle 1–2 ay depolama sürecinde
Etkilenen Çeşitler: Rubinette, Fuji, Cox Orange, Boskoop, Santana, Kanzi®-Nicoter, Braeburn

Belirti ve Bulgular:
Bu fizyolojik bozuklukta, meyve etinin damar demetleriyle kabuk arasındaki bölgesinde başlayan ve merkeze (çekirdek evi) doğru ilerleyen esmerleşme izlenir. Semptomlar genellikle dairesel, simetrik ve bronz renkli alanlar olarak tanımlanır ve dışarıdan fark edilmesi zordur.

CA (Controlled Atmosphere) depolamada yüksek karbondioksit (CO₂) seviyesi, düşük oksijenle birlikte et dokusunda hasara neden olur. Başlangıçta kabuk ile meyve eti arasında sağlıklı dokudan ayrışan açık renkli bir bant görülebilir. Zamanla bu bant koyu kahverengiye dönüşür, pulpa yumuşar, ve bazı durumlarda sekonder boşluklar ve çökmeler oluşabilir.

İleri vakalarda çürüme ve meyve lezzetinde bozulma görülebilir. Ancak çoğu zaman bu bozukluk sadece meyve kesildiğinde fark edilir.

Patojen Oluşumunun Nedeni:
Bir enfeksiyon söz konusu değildir. Aşağıdaki fizyolojik ve çevresel faktörler etkilidir:

• Depolama atmosferinde CO₂ oranının çeşide göre aşırı yüksek olması (%>3–4)

• Çeşide özgü esmerleşmeye karşı düşük tolerans (örneğin Braeburn, Fuji gibi çeşitlerde yaygındır)

• Geç hasat edilmiş meyveler

• Hızlı CA uygulaması veya depolama başlangıcında CO₂ şokuna maruz kalma

• Yeterli ön soğutma yapılmaması

Fizyolojik Sebepler:
Yüksek CO₂ konsantrasyonları, hücre zarlarında bozulmaya, sitoplazmik pH dengesizliğine ve fenolik bileşiklerin oksidasyonuna yol açar. Bu durum:

• Hücreler arasında renk koyulaşması

• Et dokusunda yumuşama

• Hücreler arası ayrılma (cortex hücrelerinde)

• Boşluk oluşumu ve dokusal çökme ile sonuçlanır

Karbondioksit, et dokusunda laktik asit ve etanol üretimini artırabilir, bu da tat ve aroma bozukluklarına neden olabilir.

Mücadele ve Önleme Önerileri:

• Depolama öncesi ön soğutma tam yapılmalı, meyve sıcaklığı 1°C altına düşmeden CA uygulanmamalıdır

• CO₂ seviyeleri çeşit özelinde belirlenmeli:

  • Braeburn için genellikle %1.2–1.8 önerilir

  • Fuji için %<2.0 ideal kabul edilir

• CA uygulamasında, dinamik atmosfer koşulları (DCA) veya kademeli atmosfer geçişleri kullanılmalıdır

• 1-MCP uygulaması, solunumu baskılayarak riskleri azaltabilir

• Geç hasat edilen veya büyük meyveler kısa süreli depolanmalı