Hasar Tipi: Fizyolojik

Hasarın Görüldüğü Yer: Meyvenin dış kabuğu

Hasarın Zamanı: Hasattan sonra, çoğunlukla depolama sürecinde

Etkilenen Çeşitler: Elstar (özellikle hassas)

Belirti ve Bulgular:
Bu bozukluk genellikle sadece CA/ULO (kontrollü atmosfer veya ultra düşük oksijen) depolama sonrası belirginleşir. Semptomlar çoğunlukla meyvenin gölgede kalan, yeşil renkli bölgelerinde başlar. Bu alanlarda küçük, hafif çökük, kahverengimsi lekeler oluşur. Lekeler çoğu zaman sap veya omuz bölgesinde yoğunlaşır ve daha sonra yayılabilir.

Hafif enfeksiyon durumunda belirtiler sadece yerel kalırken, ağır durumlarda gövde çevresi boyunca yaygın lekelenme gelişebilir. Etkilenen meyveler genellikle pazar kalitesini kaybeder. Bazı vakalarda bu lekeler önceden oluşmuş mikro çatlaklara denk gelir.

Kırmızı renkli alanlarda leke oluşumu daha nadirdir. Kaliks tarafı gibi meyvenin belirli bölgeleri daha duyarlıdır. Çeşit hassasiyeti yüksektir ve soğuk bölgelerde yetişen meyvelerde bu lekelere daha sık rastlanır.

Patojen Oluşumunun Nedeni:
Bu fizyolojik bir bozukluktur. En önemli tetikleyici faktörlerden biri, meyve gelişimi sırasında uzun süren ıslaklık dönemlerinin neden olduğu mikroskobik kabuk çatlaklarıdır. Bu çatlaklar, depolama sırasında kontrollü atmosfer koşulları altında mikro hücre ölümü ile birleşerek lekelerin kahverengileşmesine yol açar.

Fizyolojik Sebepler:
Cilt lekelerinin gelişiminde başlıca fizyolojik faktörler şunlardır:

• Mikro çatlaklar: Ağaç üzerinde meyve gelişimi sırasında uzun süren ıslaklık veya düşük sıcaklık dönemlerinde epidermiste oluşur.

• Kabuk gerilimi ve stres: Olgunlukla birlikte meyve genişledikçe epidermis yeterince esneyemez ve hücreler gerilir.

• CA/ULO koşulları: Düşük oksijen ve yüksek CO₂ seviyesi, epidermal hücre duvarı dayanıklılığını zayıflatır.

• Hasat sonrası su kaybı: Kabukta gerilimi artırarak hasarı büyütebilir.

• Dengesiz mineral beslenme: Özellikle kalsiyum eksikliği ve azot fazlalığı, kabuk yapısını zayıflatır.

• Düşük gün ışığı alan bölgelerdeki meyveler: Güneş gören alanlara göre daha fazla etkilenir.

• Kurak alanlarda yetiştirilen meyveler: Kabuğu kalınlaşmış olan bu meyveler, depolamada iç nem kaybıyla birlikte lekeye daha yatkın hale gelir.

Mücadele Önerileri:

• Hasat öncesi yaprak altı bölgelerde oluşan mikro çatlakların önlenmesi için sulama, besleme ve güneşleme dengelenmelidir

• Ağaç gücü dengeli olmalı, aşırı azotlu gübreleme yapılmamalıdır

• Hasat zamanlaması doğru seçilmeli, fazla olgun meyveler depoya alınmamalıdır

• CA/ULO depolamada oksijen seviyesi %1.5–2.0, CO₂ seviyesi %1–2.5 arasında tutulmalı

• Kabuk yapısını güçlendirmek için kalsiyum uygulamaları yapılmalıdır

• Yüksek riskli partiler kısa süreli depolama için tercih edilmeli, uzun süreli saklamalarda ayıklama yapılmalıdır