Hasar Tipi: Fizyolojik
Hasarın Görüldüğü Yer: Meyvenin dışı, özellikle kabuk ve alt epidermal doku
Hasarın Zamanı: Hasattan sonra, özellikle uzun süreli depolama döneminde
Etkilenen Çeşitler: Kanzi®- Nicoter, Jazz®- Scifresh
Belirti ve Bulgular:
Bu bozukluk, meyve kabuğunun yüzeyinde kabalaşmış, koyu renkli, yer yer çökük ve pürüzlü yumrular şeklinde görülür. Hasarlı alanlar çoğu zaman ağa benzeri bir desen gösterir. Semptomlar yüzeyseldir ancak meyvenin hem güneşli hem gölgeli yüzeyinde ortaya çıkabilir. Tipik olarak yalnızca depolama sırasında fark edilir ve çoğunlukla geç hasat edilmiş, uzun süre depolanmış meyvelerde gelişir. Kabuk üzerindeki bu çökmeler, meyvenin estetik görünümünü bozar, pazarlanabilirliğini düşürür, ancak genellikle iç kaliteyi etkilemez.
Patojen Oluşumunun Nedeni:
Bu bir enfektif çürüklük değildir. Önceki araştırmalar, meyvenin aşırı olgunlukta hasat edilmesiyle birlikte uzun süreli soğuk depolama koşullarında bu bozukluğun geliştiğini göstermektedir.
Fizyolojik Sebepler:
Hasarın gelişimi, büyük ölçüde meyvenin fizyolojik olgunluk düzeyine ve depolama süresine bağlıdır. Özellikle kontrollü atmosfer (CA) depolama için önerilen hasat penceresinin dışında hasat edilen veya optimal olgunluk sınırının üzerinde bırakılan meyvelerde daha sık rastlanır. Bu durum, meyve hücrelerinin yaşlanması ve yapısal zayıflığı ile bağlantılıdır. Ancak oluşumda hangi metabolik veya biyokimyasal süreçlerin doğrudan etkili olduğu hâlâ net olarak bilinmemektedir. Meyvenin fizyolojik yapısı, epidermal hücre dayanıklılığı, kütikula elastikiyeti gibi faktörlerin katkısı olasıdır.
Mücadele Önerileri:
Önleyici stratejilerin başında, çeşit özelinde doğru ve zamanında hasat yer alır. Özellikle geç hasattan kaçınılmalı ve CA depolama yapılacaksa meyve uygun hasat olgunluğunda toplanmalıdır. Depolama koşullarında sıcaklık ve oksijen mümkün olduğunca düşük, karbondioksit ise meyvenin fizyolojik tepkisine uygun düzeyde tutulmalıdır. Depolama süresi meyve çeşidine göre planlanmalı, uzun süreli bekletmelerden kaçınılmalıdır. Kısa süreli depolama tercih edilmeli ve meyve yüzeyinde bu tür bozukluklar gelişmeye başladıysa etkilenen ürünler ayrılmalı ve tüketim önceliği verilmelidir.
