(Botrytis cinerea)
Tanımı ve yaşayışı
Botrytis cinerea Fr.(teleomorph: Botryotinia fuckeliana (de
Bary) Whetzel) fungal bir etmeni her yerde ve çok yaygın olarak bulunan polifag
bir fungus olup, bir çok bitkiye saldırma ve koloni oluşturma yeteneğindedir.
Bitkilere gelişmesi için ideal bir beslenme yeri oluşturan yaralı kısımlardan ve
dokulardan giriş yapar. Konidisporlar çilek bitkilerinde yapraklarıda etkiler,
fakat infeksiyonlar yapraklar ölünceye kadar belirtisiz kalmaktadır. Bu sporlar
çabuk bir şekilde çiçek saplarını, erkek organlarını ve pistilleri infekte eder,
ama çiçek taç yapraklarını infkte etmez. Hastalık etmeninin gelişen miselleri
daha sonra meyvelere saldırabilir. Hastalık etmeni yeşil meyvelere saldırmakta,
ama meyve olgunlaşıncaya kadar hastalık oluşmayabilir. Konidi, miselyum ve
sclerot gibi değişik formlarda bitki artıkları üzerinde ve toprakta barınır.
Yağmur, rüzgar ve örtü altında hava akımları yardımıyla yayılmaktadır. Hava
neminin %95 lerde ve 17-23 °C sıcak olan havalar hastalığın gelişmesi için
uygundur.
Hastalık Belirtisi:
- Her bitkide birbirinden farklı belirtilere neden olur.
- Hastalık gövde ve meyvelerde zarar meydana getirir.
- Lekeler önceleri toplu iğne başı büyüklüğünde olup bitkinin
iç kısmında gelişerek genişler ve dokulara yayılırlar.
- Bitki dokusu çatlar ve konukçunun su kaybına neden olur.
- Gövde ve meyve sapı lekeleri nedeniyle meyve dökümü ortaya
çıkar.
- Konukçunun çiçek zamanında taç yaprakları hastalığa çok
duyarlıdır. Hastalık etmeni bu kısımlardan girerek meyveye geçer ve meyve çürüklüğünü
başlatır.
- Yumrulu bitkilerde lekeler büyüdükçe yumuşak çürüklük
oluşur.
- Hastalığın gelişmesi için en uygun koşullar 20-25 0C
sıcaklık ve % 95-98 orantılı nemdir. Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:
- Bu hastalık hemen hemen tüm sebzelerde görülür.
Mücadele Yöntemleri:
Kimyasal olmayan mücadele:
- Seralarda iyi bir havalandırma yapılarak sıcaklık ve
orantılı nemin yükselmesi önlenmelidir.
- Bitkiler arasında hava akımının olabilmesi için sık dikimden
kaçınılmalıdır.
- Hastalıktan zarar görmüş olan bitkiler sökülerek imha
edilmelidir.
- Dengeli gübreleme ve iyi bir bakım yapılarak bitkilerin
sağlıklı gelişmeleri sağlanmalıdır.
- Çiğ olasılığına karşı güneş batımından 2 saat önce seralar
ısıtılmalıdır.
- Hasattan sonra hastalık etmeninin dayanıklı yapılarının
toprağa karışmasını önlemek için bütün bitki artıkları toplanarak yakılmalıdır.
Kimyasal Mücadele: