Tütün beyazsineği (Bemisia tabaci)
Sera beyazsineği (Trialeurodes vaporariorum)
Tanımı ve Yaşayışı:
Erginleri 1 mm boyunda beyaz renktedir. Larvaları 0.3-0.7 mm
boyundadır. Erginler bitkinin büyüme noktalarında ve taze yapraklarda larvalar
yaprağın alt yüzünde bulunurlar. Yumurtadan çıkan larva çok hareketlidir. Kısa
bir süre sonra hareketsiz bir devreye girer ve ergin oluncaya kadar hareketsiz
dönemi devam eder. Seralarda mevsim boyunca görülebilirler. Yılda 9-15 döl
verirler.
Zarar Şekli:
- Larva ve erginler bitki özsuyunu emerek beslenirler. Emgi
sonucu yaprakta sararma meydana gelir.
- Zararlı beslenme sırasında tatlı bir madde salgıladığından
yapraklar üzerinde siyah bir tabaka oluşur ve bu kısımlar özümleme yapamaz. Bu
nedenle bitki zayıflar verim ve kalite düşer.
- Bitkilerdeki azot miktarının azalmasına neden olurlar. Bu
durum bitki büyümesini olumsuz yönde etkiler.
- Virüs hastalıklarını taşırlar
Konukçuları
En uygun konukçusu domates, patlıcan, hıyar olup; biber,
kabak, kavun, fasulye gibi sebzelerde, tütün, pamuk ve süs bitkilerinde zarar
yapar. Ayrıca bamya, fasulye, patlıcan, patates, domates, biber, kabak, hıyar,
marul ve lahana beyazsineğin zararlı olduğu bitkiler arasındadır.
Mücadele Yöntemleri
Kimyasal olmayan mücadele
- Beyazsinek kışı yabancı otlar üzerinde geçirmektedir. Bu
nedenle hasattan sonra tarla ve sera çevresindeki yabancıotlar doğal düşmanlar
açısından incelenerek buna göre uygulama yapılmalıdır.
- Yeterince sulama ve gübreleme yapılmalı, aşırısından
kaçınılmalıdır.
- Seralardaki giriş-çıkış ve havalandırma yerleri erginlerin
girmesini önlemek amacı ile ince tel veya tül ile kaplanmalı, nem ve sıcaklık
artışını önlemek için yeterli havalandırma yapılmalıdır.
Biyolojik Mücadele:
- Ülkemizde beyazsineğin fazla sayıda doğal düşmanı
bulunduğundan doğal düşmanları koruyucu ve yoğunluğunu arttırıcı önlemlerin
alınması ile etkin mücadele yapılabilmektedir.
- Zararlıların bulaşması ve yayılmasını önleyici hijyen
kurallarına titizlikle uyulmalıdır.
- Serada bulunan tüm hastalık ve zararlılara karşı kimyasal
ilaç kullanılırken serada bulunan doğal düşmana yan etkisi en düşük olan bitki
koruma ürünleri kullanılmalıdır.
- Beyazsineğe karşı biyolojik mücadelede Macrolophus
caliginosus, Encarsia formosa ve Encarsia mundus biyolojik ajan olarak tek veya
karışım olarak kullanılabilir.
- Biyolojik ajan salım miktarı, serada önceki yetiştirme
dönemindeki beyazsinek yoğunluğuna ve çevreden bulaşma durumuna göre
belirlenebilir.
Biyoteknik Mücadele:
Seraya fide dikimi ile birlikte ilk ergin uçuşunu belirlemek
üzere dekara 1 adet sarı yapışkan tuzak bitkinin 10-15 cm üzerinden asılır. İlk
ergin uçuşu belirlendikten sonra ise 10 m²’ye 1 tuzak gelecek şekilde 3 m
aralıklarla ardışık olarak, tuzaklar aynı şekilde yerleştirilir. Tuzaklar
kirlendikçe yenisi ile değiştirilir.
Kimyasal Mücadele:
Yaprak başına 5 adet larva +pupa olduğunda ilaçlama yapılır.
Kullanılabilecek etken maddeler
