(Spodoptera littoralis Boisd.)
Tanımı, yaşayışı
Ergin gri-kahverenginde ve ön kanatları karışık şekilde sarı
renkli çizgilerle süslü görünümünde olan pamuk yaprak kurdu, yumurtalarını
pamuk yapraklarının arka yüzeyine paketler halinde bırakır ve devetüyü
rengindeki pullarla örter. Yumurtadan yeni çıkan larva 1-1,5 mm uzunluğunda,
yeşil renkli olup baş vücuda göre büyük, koyu kahve veya siyah renklidir. Yazın
yaklaşık 4 günde açılan yumurtalardan çıkan larvalar ilk anda bir arada
bulunur. Bu şekilde larvaların bir arada bulunmalarına ocak ismi verilir. Larva
6 dönem geçirir. Larvaların dönemleri değiştikçe boyu ile birlikte rengi de
değişir. İleri dönemlerinde 4. ve 10. vücut halkalarında dorsalde sağda ve
solda olmak üzere iki adet kahverengimsi siyah leke oluşur. Olgun larva 4-5 cm
boyunda, gri-kahve veya siyahımtrak renkli olabilir. Prothorax hariç her
segmentin dorsalinde her iki yanda çizgiyi andırır birer siyah leke vardır. Son
dönem larvalar toprağa inerek pupa olur. Pupa toprağın 2-8 cm derinliğinde bulunur.
Pamuk yaprakkurdu kelebekleri gündüz loş ve kuytu yerlerde gizlenir, gece
uçuşur ve ışığa gelir. Yumurtalarını pamuk bitkilerinin genç yapraklarının alt
bölümüne 80-360 adetlik paketler halinde bırakır. Daha sonra yaprakları yiyerek
zar haline getirirler. Larvalar büyüdükçe tüm bitkiye dağılırlar. Zararlı yazın
bir dölünü 25-30 günde tamamlar. Belirli bir kışlama dönemi yoktur. Kışın her
dönemine rastlamak mümkündür. Zararlı pamukta temmuz başlarından itibaren
bulunabilir. Ağustos ayından itibaren zararlı olabilecek yoğunluğa ulaşabilir.
Yılda 4-5 döl verebilir.
Zarar şekli
- Pamuk yaprakkurdu yumurtadan çıkışı ile birlikte zarar
yapmaya başlar. Yumurtadan yeni çıkan larva önceleri yumurta kabuğunu yer, daha
sonra ise yaprağın alt yüzeyini kemirirler ve epidermisi yiyerek zar gibi
yapar.
- Bu durumda yaprak elek gibi bir görünüm alır. Büyüdükçe
diğer yapraklara geçerek beslenir ve yaprakları delik deşik eder. Önemli
olmamakla birlikte tarak, çiçek ve kozalarla da beslenirler.
- Yoğunluğun yüksek olduğu tarlalarda bitkilerin yaprakları
tamamen yenildiği için “karadal” denilen görünüm ortaya çıkar. Koza oluşturma
döneminde mücadele yapılmaz ise zarar oranı yüksek olur.
Mücadelesi
Kimyasal olmayan mücadele
- Zararlının hoşlandığı nemli ve loş ortamı olanaklar
ölçüsünde oluşturmamak gerekir.
- Aşırı sulama yapılmamalıdır.
- Sık ekimden kaçınılmalıdır.
Kimyasal Mücadele
Haftalık olarak yapılacak sürveylerde; 25 bitkide ortalama 2
yumurta paketi veya ocak, ya da bitki başına 0,5 larva görüldüğünde kimyasal
mücadeleye karar verilmelidir. Pamuk yaprak kurduna karşı ilaçlamalar, larvalar
yumurtadan yeni çıktığında yani ocak henüz dağılmadan yapılmalıdır. Yumurtadan
yeni çıkmış larvalar daha çok bitkinin üst kısımlarında bulunduğundan bu
dönemde yapılacak ilaçlamalar daha etkili olmaktadır. Bu nedenle özellikle
temmuz ayının ikinci yarısından sonra tarla kontrolleri sıklaştırılmalı ve
yumurta paketi sayımlarında daha dikkatli davranılmalıdır.
Kullanılacak bazı etken maddeler
