(Spodoptera littoralis Boisd.)
Tanımı, yaşayışı
Ergin gri-kahverenginde ve ön kanatları karışık şekilde sarı renkli
çizgilerle süslü görünümünde olan pamuk yaprak kurdu , yumurtalarını pamuk
yapraklarının arka yüzeyine paketler halinde bırakır ve devetüyü rengindeki
pullarla örter. Yumurtadan yeni çıkan larva 1-1,5 mm uzunluğunda, yeşil renkli
olup baş vücuda göre büyük, koyu kahve veya siyah renklidir. Yazın yaklaşık 4
günde açılan yumurtalardan çıkan larvalar ilk anda bir arada bulunur. Bu
şekilde larvaların bir arada bulunmalarına ocak ismi verilir. Larva 6 dönem
geçirir. Larvaların dönemleri değiştikçe boyu ile birlikte rengi de değişir.
İleri dönemlerinde 4. ve 10. vücut halkalarında dorsalde sağda ve solda olmak
üzere iki adet kahverengimsi siyah leke oluşur. Olgun larva 4-5 cm boyunda,
gri-kahve veya siyahımtrak renkli olabilir. Prothorax hariç her segmentin
dorsalinde her iki yanda çizgiyi andırır birer siyah leke vardır. Son dönem
larvalar toprağa inerek pupa olur. Pupa toprağın 2-8 cm derinliğinde bulunur.
Pamuk yaprakkurdu kelebekleri gündüz loş ve kuytu yerlerde gizlenir, gece
uçuşur ve ışığa gelir. Yumurtalarını pamuk bitkilerinin genç yapraklarının alt
bölümüne 80-360 adetlik paketler halinde bırakır. Daha sonra yaprakları yiyerek
zar haline getirirler. Larvalar büyüdükçe tüm bitkiye dağılırlar. Zararlı yazın bir dölünü 25-30 günde tamamlar. Belirli bir kışlama dönemi
yoktur. Kışın her dönemine rastlamak mümkündür. Zararlı pamukta temmuz
başlarından itibaren bulunabilir. Ağustos ayından itibaren zararlı olabilecek
yoğunluğa ulaşabilir. Yılda 4-5 döl verebilir.
Zarar şekli
- Pamuk
yaprakkurdu yumurtadan çıkışı ile birlikte zarar yapmaya başlar. Yumurtadan
yeni çıkan larva önceleri yumurta kabuğunu yer, daha sonra ise yaprağın alt
yüzeyini kemirirler ve epidermisi yiyerek zar gibi yapar.
- Bu durumda yaprak elek gibi bir görünüm alır. Büyüdükçe diğer yapraklara
geçerek beslenir ve yaprakları delik deşik eder. Önemli olmamakla birlikte
tarak, çiçek ve kozalarla da beslenirler.
- Yoğunluğun yüksek olduğu tarlalarda bitkilerin yaprakları tamamen yenildiği
için “karadal” denilen görünüm ortaya çıkar. Koza oluşturma döneminde mücadele
yapılmaz ise zarar oranı yüksek olur.
Mücadelesi
Kimyasal olmayan mücadele
- Zararlının hoşlandığı nemli ve loş ortamı olanaklar ölçüsünde oluşturmamak
gerekir.
- Aşırı sulama yapılmamalıdır.
- Sık ekimden kaçınılmalıdır.
Kimyasal Mücadele
Haftalık olarak yapılacak
sürveylerde; 25 bitkide ortalama 2 yumurta paketi veya ocak, ya da bitki başına
0,5 larva görüldüğünde kimyasal mücadeleye karar verilmelidir. Pamuk yaprak kurduna
karşı ilaçlamalar, larvalar yumurtadan yeni çıktığında yani ocak henüz
dağılmadan yapılmalıdır. Yumurtadan yeni çıkmış larvalar daha çok bitkinin üst
kısımlarında bulunduğundan bu dönemde yapılacak ilaçlamalar daha etkili
olmaktadır. Bu nedenle özellikle temmuz ayının ikinci yarısından sonra tarla
kontrolleri sıklaştırılmalı ve yumurta paketi sayımlarında daha dikkatli
davranılmalıdır.
