(Xanthomonas arboricola pv. corylina)

Tanımı ve Yaşayışı

Xanthomonas arboricola pv. corylina, 0.5-0.7x1.1-3.8µm boyutlarında, Gram negatif bir bakteridir. Optimum gelişme sıcaklığı 28–32°C, maksimum 37°C ve minimum 5-7°C’dir. Termal ölüm noktası 53-55°C dir. Bakteri yaralar ve yapraklar üzerindeki açık stomalar yoluyla bitkiye girer. Kanserlerde ve enfekteli tomurcuklarda canlılığını sürdürür. Bakteri bitkiden bitkiye yağmur, rüzgâr ve budama aletleri ile yayılır. Genç ağaçlar uygun olmayan çevre koşullarında, yüksek taban suyu, elverişsiz toprak yapısı, topraktaki besin maddeleri noksanlığı ve kültürel işlemler sonucu bakteriyel yanıklığa karşı duyarlı olurlar.

Zarar Şekli ve Belirtileri

• Hastalık etmeni tomurcuklarda ölüme, yapraklarda ve zuruflarda lekelere, sürgün, dal ve gövdede kanserlere sebep olmaktadır.
• Hastalığa yakalanan tomurcukların bir kısmı kuruyarak ölür, bir kısmından da hastalıkla bulaşık sürgünler gelişir.
• Yaprak lekeleri düzensiz şekilli veya yuvarlak (genellikle 3 mm`den küçük) görülür ki bunlar önce sarımsı yeşil iken daha sonra kırmızımsı kahveye döner.
• Lekelerin etrafı sarımsı yeşil bir zon ile çevrilidir.
• Zuruflardaki lekeler yapraklardakine benzer şekil ve büyüklükte koyu kahverengi olarak görülür.
• Başlangıçta yüzeysel olan bu lekeler zamanla çukurlaşır ve sertleşir. Meyvelerdeki lekeler ise yüzeysel, yuvarlağa yakın ve koyu kahverengidir.
• Hastalanmış dallar dışarıdan kurumuş gibi görülürler, yapraklar kıvrılarak kururlar ancak dökülmeden kalırlar. 
• Bu şekilde hastalanmış dalların ince kabuk tabakası kesilip kaldırıldığında iç kısımdaki dokularda kırmızı-kahverengi renk değişimi gözlenir.
• Ayrıca sürgün ve dallarda uzunlamasına (10-25 cm) kanserler oluşur. Enfekte olan 1-2 yaşlı sürgünler ve genç ağaçlar ölürler.
• Hastalık bitkiye yaprak, zuruf ve meyvedeki doğal açıklıklardan ve yaralardan giriş yapar ve yağmur, rüzgar ve budama aletleri ile diğer bitkilere taşınır.

Konukçuları

Konukçuları fındık çeşitleridir.

Mücadele Yöntemleri

Kimyasal Olmayan Mücadele

• Hastalıkla mücadelede kültürel önlemlere dikkat edilmelidir.
• Taban suyu yüksek arazilere bahçe tesis edilmemeli, bitki besin maddelerince zengin, normal derinlikte olan araziler tercih edilmeli, sağlıklı fidanlar kullanılmalı, bilinçli bir gübreleme ve toprak işleme yapılmalıdır.
• Hastalıklı sürgün ve dalların kesilip yakılması, budama sırasında bir ağaçtan diğerine geçerken budama aletlerinin lizol eriyiği veya % 10`luk çamaşır suyuna batırılması bulaşmaların önlenmesi açısından önemlidir.

Kimyasal Mücadele

İlaçlama zamanı

1. ilaçlama: Hasattan sonra sonbahar yağışları başlamadan önce ağustos sonu veya eylül başında,

2. ilaçlama: Sonbahar sonlarında yaprakların %75’inin döküldüğü bir devrede, 3. ilaçlama: İlkbaharda yaprak tomurcukları patlamaya başladığı bir devrede, yapılır.

Kullanılabilecek bazı etken maddeler