(Apple mosaic ilarvirus ApMV)
Tanımı ve Yaşayışı
Hastalık etmeni virüs ülkemiz fındık üretim alanlarında daha
çok mekanik olarak taşınır. Ancak hastalığın yayılmasında en etkin yol
vejetatif üretim materyalidir.
Zarar Şekli ve Belirtileri
- Hastalığın oluşturduğu yaprak belirtileri çok değişkendir.
- Genel sararma, sarı halkalar ve çizgiler, sarı beneklenme,
meşe yaprağı deseni ve geniş damar bantlaşmaları görülür.
- Bazen enfekteli bitkiler belirti göstermeyebilir.
- Enfekteli genç fındık bitkilerinde vejetatif gelişmede hafif
bir zayıflık gözlenir.
- Yine enfekteli fındıklarda oluşan meyve sayısında ve
dolayısıyla verimde sağlıklılara nazaran büyük bir azalma söz konusudur ancak
meyve büyüklüğü ve kalitesinde bir farklılık oluşmamaktadır.
Konukçuları
ApMV, elma, armut, sert çekirdekli meyve türleri (erik,
kayısı, kiraz, şeftali, badem), fındık, ahududu, kuş kirazı, gül, böğürtlen,
çilek, huş ağacı, at kestanesi ve şerbetçi otu gibi bitkilerde ve bazı yabancı
otlarda (Prunella sp., Salvia verbeneca, Artemisia vulgaris,
Campanula sp. gibi) hastalık oluşturmaktadır.
Mücadele Yöntemleri
Kimyasal Olmayan Mücadele
- Yeni bahçe tesis edilirken ApMV enfeksiyonunun görülmediği
bahçelerden veya virüs bakımından test edilmiş alanlardan temiz üretim
materyali alınması önemlidir.
- Her vejetasyon döneminde üretim materyali alınan ocaklar kontrol
edilerek, hastalık belirtisi gösterenler üretim materyali olarak kullanılmamalı
ve bahçeden çıkarılarak yok edilmelidir.
- Kültürel işlemler sırasında kullanılan her türlü alet ve
ekipmanlar ağaçtan ağaca geçerken %3`lük sodyum hipoklorid veya %2`lik sodyum
hidroksit + %2`lik formalin solüsyonları ile dezenfekte edilmelidir.
- Her vejetasyon döneminde üretim materyali alınan ocaklar
kontrol edilerek, hastalık belirtisi gösterenlerden üretim materyali
alınmamalıdır ve bahçeden çıkarılarak yok edilmelidir.
- Virüsün enfeksiyon kaynağı olabilecek yabancı otlar ve bahçe
etrafındaki bulaşık üzümsü meyveler ortadan kaldırılmalıdır.