(Mikomyia coryli Kieffer)
Tanımı ve
Yaşayışı
Fındık gal sineği erginleri narin yapılı, yaklaşık 2 mm
boyunda, parlak kırmızı renkte, larvaları başlangıçta saydam görünüşlü
sonraları ise beyaz renktedir ve olgunlaştığında 2.5 mm boya ulaşır. Kışı,
larva döneminde toprağın 1 cm derinliğinde beyaz bir kokon içerisinde geçirir.
Martta pupa olur ve yaklaşık 2 haftalık pupa döneminden sonra erginler çıkmaya
başlar. Ergin çıkışının büyük çoğunluğu nisan ayında olur. Çiftleşmeden hemen
sonra yumurtalarını bırakan erginlerin ömrü 1-2 gün kadardır. Yumurtalarını
yeni sürgünlerin tomurcuklarının ucuna ve korunmuş yerlere bırakırlar. Ergin
çıkışından 3-4 hafta sonra ilk galler görülür. Galler, yaprakta damarlar
boyunca, meyvelerde ise zuruf üzerinde oluşur. Her gal içerisinde olgunlaşan
larvalar çisenti veya yağmurdan sonra toprağa inerek kokon örer ve ertesi
ilkbaharda ergin olarak çıkarlar. Fındık galsineği yılda bir döl verir.
Zarar Şekli
Zararı larvalar yapmaktadır. Bunlar yaprakta damarlar
boyunca, çotanakta, yeşil zuruf üzerinde yada sürgünlerin uç kısımlarında
galler oluşturarak zararlı olurlar. Fazla sayıda gal yaprağın kuruyup düşmesine
neden olur. Meyvelerde döküm olmaz. Ancak, meyve gallerin baskısı altında
gelişemez ve biçimsiz bir durum alarak zarara uğrar. Yine sürgün uç
tomurcuklarında oluşan galler sürgün gelişimini engeller.
Konukçuları
Tek konukçusu Fındıktır.
Mücadele Yöntemleri
Biyolojik Mücadele
Larva dış parazitoiti:
Torymus cultriventris (Hymenoptera: Torymidae)
Larva iç parazitoiti
Amblyaspis angustu
Kimyasal Mücadele
İlaçlama Zamanı Uygulamalar koruyucu olarak yapıldığından,
ilaçlanacak bahçelerin bir yıl önceden belirlenmelidir. Bu amaçla, gallerin
iyice belirdiği mayıs ayı içerisinde bahçelerin belirlenmesi gerekir. Bunun
için; 1-10 da büyüklükteki bahçelerde 10 ocak , 11-30 da büyüklükteki
bahçelerde 20 ocak, 30 da’dan büyük bahçelerde 30 ocak seçilir. Rastgele
seçilen bu ocakların birer dalındaki gal adedi ve çotanaklar sayılır. Bir
çotanakta tek bir gal bulunuşu onun bulaşık olduğunu gösterir.
Sayım sonunda o bahçedeki yüzde bulaşıklık oranı bulunarak,
bulaşıklığın %50’yi geçtiği bahçelerde ilaçlamaya karar verilir. İlaçlamalara
ergin çıkışıyla birlikte, o bahçedeki yeni fındık sürgünlerinin çoğunluğunun
2 yaprakçıklı olduğu dönemde (sürgün dibindeki 2 küçük koruma yaprakçığı
sayılmamalı) başlanır. Yaklaşık mart sonu-nisan başlarına rastlayan ilk ilaçlamadan
20 gün sonra da ikinci uygulama yapılır.