(Bremia lactucae)
Tanımı ve Yaşayışı
Marul mildiyösü (Bremia lactucae Repel)’nün konidioforlarının uçları
tabla şeklinde olup bunun etrafında sapçıklar bulunur. Bu sapçıkların ucunda da
16– 22x15–20 µm boyutlarında konidiosporlar oluşur. Fungus, kışı hastalıklı
yapraklar üzerinde oospor halinde geçirir. Uygun sıcaklık ve nemde çimlenir ve
genç fidelere bulaşarak ilk enfeksiyonları meydana getirir. Yaprak altında konidiospor
örtüsünün oluşmasından sonra rüzgâr ve diğer yollarla sağlam bitkilere
taşınarak sekonder enfeksiyonlar gelişir. Bu konidiosporlar ıslak marul yaprağında
5 günde çimlenirler. Bulaşmalar 16°C sıcaklık ve %70–80 orantılı nemde olur.
Epidemi ise 18–20°C sıcaklık ve %90–95 orantılı nemin bulunduğu koşullarda
gerçekleşir.
Zarar Şekli ve
Belirtileri
- Marul
mildiyösünün etmeni mantardır.
- Fungus, kışı
hastalıklı yapraklar üzerinde geçirir.
- Uygun sıcaklık
ve nemde genç fidelere bulaşarak ilk enfeksiyonları meydana getirir.
- Hastalıklı
bitkilerinden rüzgâr ve diğer yollarla sağlam bitkilere taşınır.
- Marul
yapraklarında ilk belirtiler açık yeşil veya sarımtırak lekeler halinde
görülür.
- Genellikle
köşeli ve damarlarla çevrili olan bu lekeler daha sonra esmerleşir.
- Nemli havalarda
bu kısımlar kararıp çürürler ve alt yüzünde beyaz kül gibi bir görünüm alır.
- Özellikle marul
fidelerinde zararlı olur.
- Tarlada
genellikle marulların alt yapraklarında görülür.
- Ancak fazla
serin ve nemli koşullarda üst yapraklara da geçerek marulların satış değerinin
düşmesine neden olur.
- Epidemi
durumunda bitkinin yaprakları ticari değerini kaybederek zarar yüzde yüze
yaklaşır.
- Bütün marul
yetiştirme alanlarında hastalık görülebilmektedir.
Konukçuları
Mücadele
Yöntemleri
Kimyasal Olmayan Mücadele
- Bir yıl önce mildiyö görülen fideliğin yeri veya toprağı
değiştirilmeli veya toprak dezenfekte edilmelidir.
- Tohum sık ekilmemelidir.
- Aşırı sulamadan kaçınılmalıdır.
- Marul mildiyösü görülen fideler, hastalıklı yapraklar ve
bitkiler sökülüp yok edilmelidir.
- Toprak analizi sonuçlarına göre gübre kullanılmalıdır.
- Tarlada sık dikimden kaçınılmalıdır.
Kimyasal Mücadele
- Fideliklerde hastalık görülmeden koruyucu bir ilaçlama
yapılmalıdır.
- Mildiyö görülürse hasta kısımlar toplanıp yok edildikten
sonra birer hafta aralarla fidelerin tarlaya şaşırtılmasına kadar ilaçlamalar
sürdürülmelidir.
- Tarla devresinde hastalığın çevrede görülmesi ile ilaçlamaya
başlanmalı, birer hafta aralarla hasattan en az bir hafta öncesine kadar devam
edilmelidir.
- Fidelikte ilaçlama, sulama yapıldıktan ve yapraklar
kuruduktan sonra yapılmalıdır.
- Fidelikte ve tarlada yaprakların alt ve üstlerinin iyice
ilaçlanmasına özen gösterilmelidir.
Kullanılabilecek Bazı Etken Maddeler
